Chính thức bỏ thuế khoán hộ kinh doanh? Ai phải kê khai? Nộp thuế thế nào?

Từ ngày 01/6/2025, hàng loạt hộ kinh doanh có doanh thu lớn sẽ không còn áp dụng hình thức nộp thuế khoán như trước. Đây là bước chuyển quan trọng trong quá trình cải cách quản lý thuế, buộc hộ kinh doanh, tiểu thương và cá nhân kinh doanh online phải chuyển sang phương pháp kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn:

• Hiểu rõ thuế khoán hộ kinh doanh là gì?
• Nắm chính xác thời điểm bỏ thuế khoán và phương pháp thay thế
• Biết cách kê khai thuế mới, mức thuế phải nộp, các lưu ý để tránh bị xử phạt

Nếu bạn đang kinh doanh nhỏ lẻ, bán hàng online, mở cửa hàng tạp hóa, quán ăn hay dịch vụ cá nhân – đây là thông tin bắt buộc phải biết để không bị lúng túng khi cơ chế thuế thay đổi.

1. Thuế khoán là gì? 

1.1 Định nghĩa dễ hiểu về thuế khoán hộ kinh doanh

Thuế khoán là một hình thức nộp thuế dành cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ, trong đó số tiền thuế được cơ quan thuế ấn định trước theo doanh thu ước tính, không cần kê khai cụ thể từng giao dịch. (Theo khoản 7 và 9 Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC)

Mức khoán thường được xác định dựa trên:

• Loại hình kinh doanh
• Địa điểm buôn bán
• Quy mô cửa hàng
• Ước tính doanh thu hàng tháng/năm

Hình thức này được áp dụng nhằm đơn giản hóa thủ tục thuế cho các hộ kinh doanh quy mô nhỏ, chưa đủ điều kiện kê khai theo doanh thu thực tế.

1.2 Ví dụ minh họa

Giả sử chị Giang. mở tiệm bán đồ ăn sáng tại chợ, không sử dụng máy tính tiền, không có phần mềm kế toán. Mỗi ngày doanh thu khoảng 2–3 triệu đồng, chị không ghi sổ sách, không in hóa đơn.

Cơ quan thuế sau khi khảo sát sẽ “khoán” mức doanh thu là 60 triệu/tháng, tương đương 720 triệu/năm. Dựa trên đó, thuế GTGT và thuế TNCN sẽ được tính cố định hàng quý hoặc hàng năm. Đây là trường hợp nộp thuế theo phương pháp khoán.

1.3 Đối tượng áp dụng phương pháp thuế khoán?

Theo quy định tại Thông tư 40/2021/TT-BTC, thuế khoán được áp dụng cho:

• Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thuộc đối tượng kê khai thuế theo từng lần phát sinh hoặc theo phương pháp kê khai đầy đủ
• Các trường hợp không có hệ thống sổ sách, hóa đơn, thường xuyên kinh doanh tại địa điểm cố định (quán nước, bán lẻ chợ dân sinh, sửa xe, cắt tóc…)

Tuy nhiên, chính sách thuế mới đang dần loại bỏ hình thức này, đặc biệt với các hộ kinh doanh có doanh thu lớn hoặc bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng.

Xem thêm: Hóa đơn trực tiếp là gì? Cách sử dụng và quy định mới nhất 2025

2. Cách tính thuế khoán hộ kinh doanh

2.1 Căn cứ tính thuế khoán

Theo Điều 10 Thông tư 40/2021/TT-BTC, số thuế khoán được tính dựa trên:

• Doanh thu khoán do cơ quan thuế ấn định (dựa vào khảo sát)
• Tỷ lệ thuế trên doanh thu tùy ngành nghề kinh doanh
• Thuế môn bài theo mức doanh thu năm

Các loại thuế phải nộp gồm:

• Thuế giá trị gia tăng (GTGT)
• Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
• Lệ phí môn bài

2.2 Công thức tính thuế khoán

Cách tính cụ thể như sau:

• Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu khoán × Tỷ lệ thuế GTGT
• Thuế TNCN phải nộp = Doanh thu khoán × Tỷ lệ thuế TNCN
• Lệ phí môn bài: căn cứ theo mức doanh thu năm

2.3 Bảng tỷ lệ thuế khoán hộ kinh doanh theo ngành nghề (tham khảo)

2.4 Mức lệ phí môn bài hộ kinh doanh

2.5 Ai được miễn hoặc giảm thuế khoán?

Một số trường hợp được miễn hoặc không phải nộp:

• Doanh thu < 100 triệu/năm
• Cá nhân lần đầu kinh doanh
• Kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm cố định
• Các ngành đặc thù như sản xuất muối, đánh bắt thủy sản

3. Từ 2025 – 2026: Chính thức bỏ thuế khoán, thay bằng kê khai

3.1 Căn cứ pháp lý: Lộ trình bỏ thuế khoán

Chính sách bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh không còn là dự thảo – mà đã được ghi rõ trong các văn bản pháp luật chính thức, với thời gian thực hiện cụ thể. Dưới đây là các mốc quan trọng:

Từ ngày 01/6/2025:

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 01 tỷ đồng/năm trở lên và hoạt động trong các lĩnh vực bán lẻ, ăn uống, vận tải, giải trí… sẽ không còn được áp dụng phương pháp khoán. Những hộ này bắt buộc phải:

• Kê khai thuế theo doanh thu thực tế.
• Sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Chậm nhất đến 01/01/2026:

Theo Nghị quyết 198/2025/QH15, từ đầu năm 2026, toàn bộ hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh trên cả nước sẽ bị xóa bỏ hình thức thuế khoán. Việc nộp thuế sẽ được áp dụng theo quy định tại Luật Quản lý thuế – tức là người kinh doanh phải:

• Tự kê khai
• Tự tính thuế
• Tự chịu trách nhiệm với số liệu đã nộp

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị (ban hành ngày 4/5/2025):

Khẳng định rõ định hướng cải cách: “Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026” và khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp chính quy để hưởng đầy đủ chính sách hỗ trợ.

Như vậy, lộ trình bỏ thuế khoán đã có khung thời gian rõ ràng, đồng bộ từ cấp Bộ đến cấp Chính phủ, buộc hộ kinh doanh phải nhanh chóng chuẩn bị để không bị động khi chuyển đổi sang hình thức mới.

3.2 Vì sao bỏ thuế khoán hộ kinh doanh?

Việc xóa bỏ thuế khoán không phải ngẫu nhiên, mà đến từ nhiều bất cập trong quá trình áp dụng thực tế, đồng thời phản ánh định hướng chuyển đổi số, hiện đại hóa hệ thống quản lý thuế tại Việt Nam. Dưới đây là các lý do chính:

1. Không phản ánh đúng doanh thu thực tế

Thuế khoán được tính dựa trên doanh thu “ước lượng” do cán bộ thuế xác định. Điều này khiến:

• Một số hộ có doanh thu lớn nhưng vẫn đóng thuế thấp.
• Một số hộ lại bị khoán cao hơn mức thực tế → dễ gây khiếu nại.

Cách tính không dựa trên số liệu cụ thể nên không còn phù hợp với xu hướng minh bạch hiện nay.

2. Gây bất công giữa các hộ kinh doanh

Cùng một loại hình kinh doanh nhưng ở các địa bàn khác nhau có thể bị khoán thuế rất chênh lệch. Ngoài ra, nhiều hộ kinh doanh không cần ghi sổ, không dùng hóa đơn nhưng vẫn nộp thuế – trong khi doanh nghiệp chính quy phải tuân thủ đầy đủ → dẫn đến mất công bằng trong môi trường kinh doanh.

3. Khó kiểm soát, dễ thất thu ngân sách

Vì không có hóa đơn và ghi chép đầy đủ, việc giám sát hoạt động thực tế gần như không thể. Điều này mở ra nhiều rủi ro:

• Gian lận thuế
• Trốn thuế
• Khai man doanh thu

Việc này không chỉ gây thất thu cho ngân sách mà còn tạo kẽ hở cho vi phạm kéo dài.

4. Không phù hợp với xu hướng quản lý thuế hiện đại

Thế giới đang chuyển mạnh sang mô hình quản lý thuế điện tử, dựa vào dữ liệu số hóa và công nghệ. Việc giữ lại hình thức khoán sẽ:

• Cản trở việc xây dựng cơ sở dữ liệu thuế minh bạch
• Gây khó khăn trong việc đánh giá năng lực kinh doanh thật sự của từng hộ

5. Khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp

Bỏ thuế khoán cũng là một cách “gợi mở” để hộ kinh doanh phát triển lên thành doanh nghiệp. Khi đã vận hành theo cơ chế sổ sách – kê khai – hóa đơn đầy đủ, hộ kinh doanh sẽ dễ dàng tiếp cận vốn, mở rộng thị trường và nhận các chính sách ưu đãi như doanh nghiệp nhỏ và vừa.

3.3 Sau khi bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần làm gì?

Việc xóa bỏ thuế khoán không chỉ thay đổi cách nộp thuế mà còn là bước chuyển sang một mô hình quản lý thuế minh bạch, hiện đại và số hóa. Để thích ứng kịp thời, hộ kinh doanh cần thực hiện các bước sau:

1. Đăng ký lại phương pháp nộp thuế

Từ 2025, hộ kinh doanh phải chuyển sang phương pháp kê khai theo doanh thu thực tế. Điều này có nghĩa là bạn sẽ tự tính, tự khai và tự nộp thuế định kỳ theo quý hoặc theo tháng, thay vì đóng một khoản thuế cố định như trước.

• Chủ động liên hệ với chi cục thuế nơi quản lý để cập nhật lại phương pháp kê khai.
• Nộp mẫu tờ khai thay đổi thông tin hoặc đăng ký hình thức kê khai mới theo hướng dẫn.

2. Ghi chép doanh thu, chi phí rõ ràng và thường xuyên

Thay vì ước lượng doanh thu như trước, hộ kinh doanh cần theo dõi đầy đủ các khoản thu từ bán hàng, cung cấp dịch vụ. Tùy theo quy mô, có thể lựa chọn:

• Ghi sổ tay theo ngày.
• Lập bảng Excel theo tuần/tháng.
• Sử dụng phần mềm bán hàng có tính năng lưu trữ và xuất báo cáo tự động.

Việc ghi chép này sẽ là căn cứ để cơ quan thuế xác nhận tính đúng đắn của số thuế bạn đã kê khai và nộp.

3. Trang bị hóa đơn điện tử theo đúng quy định

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ 1/6/2025, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên trong các lĩnh vực như bán lẻ, ăn uống, dịch vụ... sẽ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Do đó, hộ kinh doanh cần:

• Sử dụng máy tính tiền có kết nối phần mềm xuất hóa đơn điện tử.
• Đảm bảo phần mềm đang dùng tuân thủ chuẩn kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.
• Lưu trữ hóa đơn theo đúng quy định để phục vụ kiểm tra, đối chiếu khi cần.

4. Sử dụng phần mềm hỗ trợ kê khai và nộp thuế

Việc kê khai bằng tay hoặc file thủ công có thể gây sai sót. Giải pháp hiệu quả là:

• Sử dụng phần mềm bán hàng có sẵn chức năng quản lý hóa đơn, kê khai thuế và lập báo cáo doanh thu theo định kỳ.
• Ưu tiên chọn giải pháp tích hợp sẵn cả phần mềm hóa đơn và chữ ký số, để giảm thao tác, tiết kiệm thời gian.

Nếu không thực hiện kịp thời việc chuyển đổi

• Hộ kinh doanh có thể bị xử phạt hành chính do không kê khai đúng hạn hoặc sai lệch dữ liệu.
• Không được cấp hóa đơn cho khách hàng, dẫn tới mất cơ hội kinh doanh.
• Khó tiếp cận nguồn vốn, chính sách hỗ trợ, và các chương trình ưu đãi tài chính từ Nhà nước.

4. Hướng dẫn kê khai và nộp thuế sau khi bỏ thuế khoán

Khi thuế khoán không còn áp dụng, hộ kinh doanh bắt buộc chuyển sang phương pháp kê khai – tức là phải tự khai doanh thu, tự tính số thuế phải nộp và gửi hồ sơ cho cơ quan thuế đúng hạn. Việc này nghe có vẻ phức tạp, nhưng thực tế có thể thực hiện dễ dàng nếu làm theo các bước sau:

4.1 Đăng ký sử dụng phương pháp kê khai

Bước 1: Truy cập Cổng thông tin điện tử Tổng cục Thuế tại hoadondientu.gdt.gov.vn

Bước 2: Điền tờ khai đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử và phương pháp nộp thuế mới, bao gồm:

• Thông tin cá nhân/hộ kinh doanh
• Mã số thuế
• Hình thức hóa đơn (có mã của cơ quan thuế)
• Phương thức chuyển dữ liệu hóa đơn

Bước 3: Lựa chọn phương pháp nộp thuế:

• Theo quý (thường áp dụng cho hộ kinh doanh quy mô nhỏ, doanh thu thấp)
• Theo tháng (áp dụng với hộ có doanh thu lớn)

Bước 4: Nộp hồ sơ trực tuyến hoặc trực tiếp tại Chi cục Thuế nơi hộ kinh doanh đăng ký.

4.2 Lập sổ sách, theo dõi doanh thu định kỳ

Khi đã chuyển sang phương pháp kê khai, hộ kinh doanh cần có dữ liệu cụ thể để làm căn cứ tính thuế. Việc này bao gồm:

• Ghi chép đầy đủ doanh thu bán hàng, chi phí đầu vào, lợi nhuận ròng
• Theo dõi doanh thu theo ngày/tuần/tháng
• Lưu trữ hóa đơn mua vào – bán ra, bảng kê bán hàng, phiếu thu chi...

Bạn có thể sử dụng:

• Sổ tay, file Excel
• Hoặc các phần mềm quản lý bán hàng tích hợp báo cáo doanh thu, ví dụ như phần mềm của Sapo

4.3 Tính và nộp thuế đúng hạn

Sau khi có số liệu doanh thu, bạn sẽ thực hiện:

Tính thuế:

• Thuế GTGT = Doanh thu x Tỷ lệ thuế GTGT theo ngành
• Thuế TNCN = Doanh thu x Tỷ lệ thuế TNCN theo ngành
• Lệ phí môn bài (nộp đầu năm, cố định theo doanh thu)

Nộp thuế:

• Nộp trực tiếp qua Cổng thuế điện tử
• Hoặc chuyển khoản vào tài khoản kho bạc theo chỉ dẫn của chi cục thuế

Hạn nộp tờ khai thuế:

• Theo quý: chậm nhất là ngày 30 của tháng đầu tiên trong quý tiếp theo
• Theo tháng: chậm nhất là ngày 20 của tháng sau

4.4 Sử dụng hóa đơn điện tử đúng quy định

Từ năm 2025, hầu hết hộ kinh doanh thuộc diện kê khai sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử. Có 2 cách phổ biến:

• Sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử riêng biệt
• Hoặc dùng máy bán hàng/máy tính tiền có tích hợp phần mềm xuất hóa đơn, được kết nối với Tổng cục Thuế

Hộ kinh doanh nên ưu tiên chọn giải pháp trọn gói: có sẵn phần mềm bán hàng – hóa đơn điện tử và được cơ quan Thuế công nhận để tiết kiệm thời gian và đảm bảo tính chính xác.

Xem thêm: Sapo Invoice - Giải pháp xuất hoá đơn điện tử từ máy tính tiền được cơ quan Thuế công nhận

5. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Câu 1: Nếu hộ kinh doanh không kịp chuyển sang phương pháp kê khai thì có bị phạt không?

Có. Nếu hộ kinh doanh vẫn duy trì phương pháp khoán sau thời điểm quy định (1/6/2025 với hộ có doanh thu lớn hoặc 1/1/2026 với tất cả các hộ), sẽ bị coi là vi phạm nghĩa vụ thuế. Tùy mức độ vi phạm, bạn có thể:

• Bị phạt tiền hành chính từ 5 – 25 triệu đồng
• Bị truy thu thuế và tính lãi chậm nộp
• Bị xử lý bổ sung như tạm ngừng hoạt động kinh doanh

Câu 2: Có bắt buộc phải dùng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không?

Có, nếu bạn thuộc nhóm:

• Doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên
• Kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ, ăn uống, nhà hàng, dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng

Trường hợp khác, bạn vẫn cần sử dụng hóa đơn điện tử thông thường (không cần máy tính tiền) nếu có giao dịch cần xuất hóa đơn.

Xem thêm: Top 15 phần mềm hóa đơn điện tử tự động tốt nhất 2025

Câu 3: Không có kế toán thì có kê khai và nộp thuế được không?

Được. Việc kê khai thuế hiện nay đã đơn giản hơn rất nhiều. Hộ kinh doanh có thể:

• Tự kê khai qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế
• Hoặc sử dụng phần mềm bán hàng có tích hợp chức năng kê khai thuế, lập báo cáo doanh thu, xuất hóa đơn điện tử... để thao tác dễ dàng mà không cần thuê kế toán chuyên nghiệp

Câu 4: Hộ kinh doanh bán online có bị áp dụng kê khai không?

Có. Kể cả bạn chỉ bán hàng trên Facebook, Shopee, TikTok hay tự giao, nếu doanh thu trên 100 triệu đồng/năm thì vẫn phải kê khai và nộp thuế như hộ kinh doanh thông thường. Với người bán online, phương pháp phổ biến là kê khai từng lần phát sinh hoặc kê khai định kỳ theo doanh thu tổng hợp từ sàn.

Câu 5: Tôi đang dùng máy tính tiền cũ, có cần đổi không?

Nếu máy hiện tại không có chức năng:

• Kết nối phần mềm hóa đơn điện tử
• Gửi dữ liệu cho cơ quan thuế
  → Thì bạn nên chuyển sang máy tính tiền có tích hợp hóa đơn điện tử theo chuẩn mới. Điều này giúp bạn tránh vi phạm quy định và đảm bảo việc kê khai đúng hạn, đúng dữ liệu.

Câu 6: Thuế khoán hộ kinh doanh nhà trọ tính như thế nào?

Hộ kinh doanh cho thuê nhà trọ, phòng trọ thuộc nhóm cung cấp dịch vụ. Nếu có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên thì:

• Phải nộp thuế GTGT 5%
• Thuế TNCN 5%
• Lệ phí môn bài theo doanh thu

Nếu nhà trọ cho sinh viên hoặc người lao động thuê với mức giá thấp và không thường xuyên, có thể thuộc diện miễn thuế (tùy theo xác nhận của cơ quan thuế tại địa phương).

Câu 7: Hộ kinh doanh theo phương pháp khoán có xuất hóa đơn được không?

Có, nhưng phải thực hiện thủ tục cấp hóa đơn theo từng lần phát sinh. Hộ kinh doanh nộp thuế khoán:

• Không được tự in hóa đơn
• Phải đăng ký với cơ quan thuế để được cấp hóa đơn lẻ
• Khi cấp hóa đơn, cần cung cấp chứng từ chứng minh nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ

Sau năm 2025, nếu chuyển sang phương pháp kê khai, hộ kinh doanh bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử đúng chuẩn.

Câu 8: Làm sao để tra cứu mức thuế khoán của hộ kinh doanh?

Hiện nay, mức thuế khoán được cơ quan thuế niêm yết công khai tại:

• Trụ sở UBND phường/xã nơi hộ đăng ký kinh doanh
• Một số địa phương cho phép tra cứu qua cổng thông tin điện tử hoặc app thuế

Ngoài ra, hộ kinh doanh cũng có thể tra cứu thông qua thông báo của chi cục thuế gửi vào đầu năm tài chính, hoặc chủ động liên hệ cán bộ thuế phụ trách địa bàn.

Câu 9: Hạch toán chi phí thuê khoán nhân công có được trừ thuế không?

Chi phí thuê khoán nhân công chỉ được tính vào chi phí hợp lý khi:

• Có hợp đồng thuê khoán rõ ràng
• Có bảng thanh toán, ký nhận đầy đủ
• Có chứng từ chi tiền (chuyển khoản hoặc phiếu chi)

Tuy nhiên, nếu là hộ kinh doanh cá thể, không có đầy đủ sổ sách kế toán thì phần lớn các chi phí thuê nhân công sẽ không được khấu trừ.

Câu 10: Nộp thuế khoán có cần chuyển khoản không, hay nộp tiền mặt được?

Hiện nay, hộ kinh doanh có thể nộp thuế bằng:

• Chuyển khoản qua ngân hàng vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước
• Tiền mặt tại bộ phận một cửa của cơ quan thuế hoặc ngân hàng được ủy nhiệm thu

Tuy nhiên, để tránh sai sót và ghi nhận chậm, các cơ quan thuế khuyến khích hộ kinh doanh chuyển khoản, đặc biệt khi dùng phần mềm quản lý có tích hợp thanh toán thuế điện tử.

Việc chính thức bỏ thuế khoán hộ kinh doanh đánh dấu bước chuyển quan trọng trong quá trình hiện đại hóa quản lý thuế tại Việt Nam với lộ trình rõ ràng từ 2025 đến 2026. Đây là thách thức không nhỏ với nhiều tiểu thương, người kinh doanh nhỏ lẻ chưa quen với sổ sách, phần mềm hay hóa đơn điện tử. Tuy nhiên, nếu chuẩn bị sớm bằng cách làm quen với phương pháp kê khai, sử dụng phần mềm bán hàng có tích hợp hóa đơn và kết nối cơ quan thuế, bạn hoàn toàn có thể thích ứng dễ dàng, minh bạch và hợp pháp.

Nếu bạn đang cần một giải pháp giúp quản lý doanh thu, lập hóa đơn điện tử và kê khai thuế đơn giản ngay – đừng ngần ngại tìm hiểu Sapo Invoice. Giải pháp đã được hàng nghìn hộ kinh doanh lựa chọn để chuyển đổi thuận lợi và tiết kiệm chi phí trong giai đoạn mới.