Sự có mặt ngày càng nhiều các "đại gia" bán lẻ nước ngoài với các chiến lược kinh doanh độc đáo, chuyên nghiệp ở Việt Nam làm thị trường trở nên cạnh tranh gay gắt nhưng cũng là động lực thúc đầy các doanh nghiệp (DN) trong nước phải tự vươn lên, hoàn thiện mình.
Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương, Johnathan Hạnh Nguyễn nhận định, đang có làn sóng các tập đoàn bán lẻ quốc tế tràn vào Việt Nam để săn cơ hội. "Lợi thế dân số trẻ, người lao động ở đô thị có trình độ và thu nhập cao, lại khát khao khẳng định đẳng cấp khiến Việt Nam trở thành thiên đường cho các nhà bán lẻ". Theo Tổng Giám đốc điều hành của Tập đoàn Dairy Queen (DQ) toàn cầu, Jean Champagne thì thị trường thức ăn nhanh Việt Nam, đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh đang rất hấp dẫn và sẽ tăng trưởng nhanh trong 5-10 năm tới. Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Việt Nam thì cho rằng, dù thị trường bán lẻ Việt Nam rất tiềm năng, nhưng trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay, các DN trong nước đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Việc xuất hiện các “đại gia” nước ngoài càng khiến cuộc chiến trở nên khốc liệt hơn.
Khi AEON - Tập đoàn bán lẻ hàng đầu Nhật Bản vào thị trường Việt Nam, khai trương trung tâm mua sắm lớn Aeon Mall Tân Phú Celadon (TP. Hồ Chí Minh), nhiều người cho rằng đây là một chiến lược kinh doanh mạo hiểm. Tuy nhiên, chỉ sau gần 5 tháng hoạt động, trung tâm đã thu hút số lượng khách đáng kể, trung bình hơn 30.000 lượt/ngày, trên dưới 100.000 lượt ngày cuối tuần và ngày lễ. AEON sẽ mở thêm các Trung tâm mới ở Bình Dương và Hà Nội.Các nhà đầu tư Nhật vào Việt Nam không chỉ với bề dày kinh nghiệm, nguồn tài chính lớn, họ còn nghiên cứu rất kỹ nhu cầu thị trường.Họ đặt ra tiêu chí kinh doanh “Dành cho khách hàng Việt sự chăm chút từ khu vực thay tã, pha sữa đến cung cách chào hỏi của nhân viên”. Sức cạnh tranh của AEON không chỉ ở nguồn hàng, tươi, rẻ, khuyến mãi hấp dẫn… mà còn ở các dịch vụ đi kèm: xe bus chở khách, hệ thống bãi đỗ xe miễn phí rộng, thoáng, sạch sẽ; đa dạng các nhà hàng ẩm thực sạch sẽ, mang đậm đặc trưng văn hoá. Các trung tâm thương mại Nhật hướng tới dòng khách không chỉ thị dân mà cả cư dân ngoại thành.
Các thương hiệu bán lẻ nổi tiếng dù có rất nhiều thế mạnh, như AEON, BigC, Lotteria, Metro, Starbucks, MacDonald…đều có chiến lược kinh doanh hợp lí, nghiên cứu rất kỹ thị trường trước khi vào, nhưng đầu tư cũng rất thận trọng và vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Các thương hiệu ăn, uống lớn nước ngoài thường mở ở TP. Hồ Chí Minh, sau đó mới từ từ “đổ bộ” ra Bắc và các địa phương khác. Đầu năm 2013, Starbucks, Tập đoàn đồ uống danh tiếng tại Mỹ với hơn 23.000 cửa hàng bán lẻ tại 64 quốc gia trên toàn cầu, chọn TP. Hồ Chí Minh để mở cửa hàng đầu tiên, tới nay đã có 8 cửa hàng. Ông Jean Champagne của Tập đoàn DQ cho biết, TP. Hồ Chí Minh là thị trường mục tiêu mà DQ muốn mở rộng thị phần trong khu vực Đông Nam Á.
Giám đốc điều hành Công ty D'Corp R-Keeper James Dương Nguyễn phân tích, người Hà Nội nói riêng và phía Bắc nói chung tiêu dùng khá thận trọng. “Gu” ăn uống phía Bắc cũng kỹ hơn. Người Hà Nội vẫn quen với ăn uống ở quán vỉa hè, chật chội, miễn là ngon. Tìm được mặt bằng lớn ở Hà Nội cũng không đơn giản. Thêm vào đó, khí hậu Hà Nội có bốn mùa, mùa đông sức tiêu thụ kém hơn. Ngoài ra, kỹ năng của đội ngũ nhân sự dịch vụ phía Bắc chưa như phía Nam. Các công ty FDI đến Hà Nội thường gặp khó trong tìm kiếm nhà cung cấp, tư vấn và quản lý cũng như tuyển dụng nguồn nhân lực.
Ông Lê Quang Hàng, Tổng giám đốc Công ty Saigon Land cho rằng, những “ông lớn” bán lẻ quốc tế thể hiện tầm nhìn dài hạn. Khối ngoại đang cho thấy sự vượt trội về vốn, kinh nghiệm, cách quản lý vận hành hệ thống bán lẻ cũng như nắm bắt nhanh thị hiếu của những thị trường mới nổi. Họ đi trước để đón đầu và sẵn sàng chấp nhận bài toán thua lỗ giai đoạn đầu để sàng lọc cơ hội sớm hơn các đối thủ tiềm năng.
