Bạn đang muốn về quê lập nghiệp nhưng chưa biết nên kinh doanh gì ở nông thôn để khởi đầu thuận lợi? Thực tế, ở nông thôn đang có rất nhiều cơ hội phát triển nhờ chi phí thấp, nguồn lực địa phương dồi dào và thị trường còn nhiều khoảng trống. Từ mô hình nông nghiệp, chăn nuôi, sản xuất nhỏ cho tới các loại hình dịch vụ, chỉ cần chọn đúng hướng đi, bạn hoàn toàn có thể xây dựng một công việc kinh doanh bền vững ngay tại quê hương. Trong bài viết này, Sapo sẽ gợi ý cho bạn hơn 20 ý tưởng kinh doanh ở nông thôn, được phân nhóm rõ ràng theo mức vốn và mô hình hoạt động, giúp bạn dễ dàng tham khảo và bắt tay vào triển khai.
1. Vì sao bạn nên kinh doanh ở quê?
Những năm gần đây, xu hướng kinh doanh ở nông thôn ngày càng được nhiều người quan tâm, đặc biệt sau thời kỳ dịch bệnh. Không chỉ người trẻ mà cả những người đã đi làm ở thành phố cũng bắt đầu tìm về quê để buôn bán, mở đại lý hoặc phát triển mô hình kinh doanh nhỏ.
Vậy điều gì khiến nông thôn trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho những ai muốn bắt đầu? Một vài lý do chính có thể nhắc tới là:
- Chi phí đầu tư thấp hơn thành phố: Ở nông thôn, giá thuê mặt bằng, nhân công và chi phí vận hành thường rẻ hơn rất nhiều so với khu vực đô thị. Điều này giúp bạn dễ dàng bắt đầu với những ý tưởng nhỏ, phù hợp nếu đang băn khoăn không biết nên kinh doanh gì ở nông thôn khi vốn còn hạn chế.
- Tiềm năng lớn từ nông nghiệp, chăn nuôi và dịch vụ: Nguồn tài nguyên sẵn có như đất đai, nông sản, vật nuôi... tạo ra nhiều lựa chọn kinh doanh tiềm năng. Từ trồng trọt, chế biến đặc sản đến mở cửa hàng vật tư, mô hình nào cũng có thể phát triển nếu biết cách khai thác nhu cầu địa phương.
- Nhu cầu tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ thiết yếu tăng cao: Mức sống ở nông thôn đang dần cải thiện, kéo theo nhu cầu mua sắm đa dạng hơn. Không chỉ các mặt hàng bán chạy ở nông thôn như tạp hóa, quần áo, đồ gia dụng… mà cả các dịch vụ như ăn uống, chăm sóc sức khỏe, làm đẹp cũng ngày càng được ưa chuộng.
- Xu hướng “về quê kinh doanh” sau dịch bệnh: Nhiều người sau thời gian dài sống ở thành phố đã chọn quay về quê để khởi sự, tận dụng lợi thế đất rẻ, nguồn lao động sẵn có và thị trường ít cạnh tranh hơn. Đây là cơ hội để thử sức với những mô hình buôn bán ở nông thôn vừa tiết kiệm chi phí vừa dễ mở rộng.
2. Kinh doanh gì ở nông thôn? - Gợi ý các ý tưởng kinh doanh theo số vốn bạn có
Không cần phải có số vốn lớn, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu kinh doanh ở nông thôn với những mô hình phù hợp điều kiện thực tế và khả năng tài chính của mình. Tùy vào mức vốn ban đầu, bạn có thể lựa chọn từ những mô hình nhỏ lẻ dễ triển khai đến những ý tưởng cần đầu tư bài bản hơn.
Để giúp bạn dễ theo dõi, bài viết sẽ gợi ý các hướng kinh doanh theo 3 nhóm vốn phổ biến, từ nhỏ đến lớn kèm đường dẫn sang các bài viết chi tiết để bạn tham khảo sâu hơn từng mô hình cụ thể. Đây là cách thông minh để chọn đúng mô hình buôn bán ở nông thôn phù hợp, tránh tình trạng “đổ vốn mà không hiệu quả”.
2.1. Mức vốn nhỏ (5-30 triệu)
Nếu bạn chỉ có khoảng 5-30 triệu đồng, vẫn có rất nhiều lựa chọn để bắt đầu kinh doanh nhỏ ở nông thôn. Đây là mức vốn lý tưởng cho người mới, muốn thử sức mà không chịu nhiều rủi ro tài chính. Các mô hình phù hợp thường tập trung vào buôn bán quy mô nhỏ, cung cấp dịch vụ thiết yếu hoặc tận dụng sẵn không gian, nguyên liệu tại địa phương để giảm chi phí đầu tư ban đầu.
Một vài ý tưởng kinh doanh gì ở nông thôn bạn có thể tham khảo để bắt đầu với số vốn này là:
Bán nước giải khát, đồ ăn vặt trước cổng trường học
Với khoảng 10-15 triệu, bạn có thể đầu tư một xe đẩy nhỏ, dụng cụ pha chế, bàn ghế đơn giản và nguyên liệu. Đây là mô hình được nhiều người trẻ ở quê áp dụng vì vốn ít, dễ xoay vòng, lợi nhuận cao vào mùa nắng nóng.
Trồng rau sạch quy mô hộ gia đình để bán cho chợ hoặc online
Khoảng 5-10 triệu là đủ để cải tạo vài luống đất, mua hạt giống, phân bón và hệ thống tưới thủ công. Rau sạch, rau hữu cơ đang được người tiêu dùng ưa chuộng, đặc biệt nếu bạn có thể giao tận nhà cho khách trong xã, thị trấn.
Mở dịch vụ giặt ủi tại nhà hoặc nhận may sửa quần áo
Vốn khoảng 15-20 triệu cho máy giặt, bàn ủi và một số thiết bị cơ bản. Mô hình này phù hợp ở khu vực có đông công nhân hoặc trường học, ít cạnh tranh, nhu cầu đều quanh năm.
Nuôi gà ta thả vườn quy mô nhỏ (khoảng 30-50 con)
Chỉ với khoảng 20-30 triệu, bạn có thể dựng chuồng đơn giản, mua giống và thức ăn. Nếu chăm sóc tốt, sau 3-4 tháng có thể xuất bán, thu lãi khá ổn định, đặc biệt dịp Tết.
2.2. Mức vốn trung bình 30-100 triệu
Khi có trong tay khoảng 30-100 triệu đồng, bạn đã có thể nghĩ đến những mô hình kinh doanh ở nông thôn mang tính lâu dài hơn. Ở mức vốn này, nhiều người chọn mở cửa hàng nhỏ, đầu tư thiết bị hoặc nuôi trồng quy mô vừa để tạo thu nhập chính cho gia đình. Ưu điểm của nhóm vốn này là có thể xoay vòng nhanh, mở rộng quy mô linh hoạt nếu làm tốt.
Một vài ý tưởng kinh doanh phù hợp với mức vốn này là:
Mở quán giải khát (nước, trà, bia hơi) kiểu sân vườn
Với khoảng 80-100 triệu, bạn có thể đầu tư bàn ghế, máy pha, trang trí không gian và nhập nguyên liệu ban đầu. Mô hình này phù hợp ở những ai có sẵn không gian, không mất tiền thuê địa điểm, xã có tuyến đường lớn hoặc gần trường học, chợ trung tâm, tạo điểm hẹn thư giãn cho người dân địa phương.
Mở tạp hóa nhỏ bán các đồ thiết yếu
Bạn có thể kết hợp bán thực phẩm như rau củ, trứng, thịt, các gia vị, đồ tạp hóa dùng trong gia đình giá trị nhỏ như giấy vệ sinh, giẻ rửa bát, xà bông, chổi quét nhà…
Mở tiệm gội đầu, cắt tóc nhỏ
Với số vốn khoảng 80-100 triệu, bạn có thể đầu tư thuê mặt bằng, ghế, gương, dụng cụ làm tóc, sấy tóc, thuốc nhuộm cơ bản… Đây là mô hình dịch vụ có nhu cầu quanh năm, đặc biệt ở khu đông dân cư hoặc gần trường học, khu công nghiệp có đông công nhân ở.
Chăn nuôi heo quy mô hộ gia đình (khoảng 10-15 con)
Với số vốn này, bạn có thể mua con giống, dựng chuồng và mua thức ăn cho heo. Thông thường, các đại lý thường cho thanh toán tiền mua cám theo kỳ chăn nuôi nên bạn sẽ có vốn để dễ xoay vòng hơn.
2.3. Mức vốn lớn từ 100 triệu trở lên
Khi có từ 100 triệu trở lên, bạn có thể triển khai nhiều mô hình kinh doanh ở nông thôn quy mô vừa và lớn, hướng tới mục tiêu tạo thu nhập ổn định, lâu dài cho cả gia đình. Với nguồn vốn này, nhiều người đã tận dụng lợi thế đất đai, mặt bằng sẵn có ở quê để xây dựng mô hình sản xuất, dịch vụ bền vững, thậm chí trở thành nguồn thu chính.
Một vài ý tưởng kinh doanh gì ở nông thôn với số vốn này bạn có thể tham khảo:
Xây dựng trang trại chăn nuôi gà/vịt quy mô vừa
Khoảng 150-300 triệu là đủ để dựng chuồng trại kiên cố, mua 300-500 con giống, đầu tư hệ thống chăm sóc cơ bản. Nếu quản lý tốt, sau 4-6 tháng có thể xuất bán lứa đầu tiên với lợi nhuận ổn định. Mô hình này phù hợp với hộ có sẵn đất rộng và kinh nghiệm chăn nuôi.
Cho thuê nhà trọ hoặc xây phòng trọ công nhân, sinh viên
Ở các khu vực gần khu công nghiệp, thị trấn, nhiều gia đình đã đầu tư khoảng 200-500 triệu để xây 4-6 phòng trọ đơn giản. Đây là mô hình mang lại dòng tiền đều hàng tháng, ít tốn công vận hành và có thể mở rộng theo thời gian.
Mở cửa hàng vật liệu xây dựng hoặc đại lý phân bón, nông cụ
Với vốn từ 500 triệu trở lên, bạn có thể nhập hàng tồn kho, thuê mặt bằng và xe tải nhỏ để phân phối cho khu vực lân cận. Các mô hình này phù hợp ở xã/thị trấn có tốc độ xây dựng hoặc sản xuất nông nghiệp phát triển, nhu cầu mua sắm ổn định quanh năm.
Đầu tư mô hình trồng cây ăn trái, du lịch sinh thái nhỏ
Nếu có đất rộng, bạn có thể kết hợp trồng cây đặc sản (như xoài, bưởi, mít Thái…) và làm mô hình tham quan vườn, bán trái cây tại chỗ. Khoảng vốn 300-500 triệu cho giai đoạn đầu để cải tạo vườn, xây dựng lối đi, khu đón khách nhỏ. Đây là xu hướng mới đang được nhiều hộ gia đình trẻ áp dụng thành công.
Những mô hình trên đòi hỏi vốn lớn hơn nhưng bù lại tỷ suất lợi nhuận và tính bền vững cao hơn hẳn so với kinh doanh nhỏ lẻ. Trước khi đầu tư, bạn nên lập kế hoạch tài chính chi tiết và khảo sát kỹ thị trường để tránh rủi ro
3. Ý tưởng kinh doanh tại nông thôn theo ngành
Bên cạnh cách lựa chọn mô hình theo mức vốn đầu tư, bạn cũng có thể định hướng kinh doanh ở nông thôn theo ngành/ngách cụ thể. Mỗi ngành có đặc điểm thị trường, nhu cầu tiêu dùng và cách vận hành khác nhau, phù hợp với từng thế mạnh, nguồn lực sẵn có của gia đình.
3.1. Kinh doanh văn phòng phẩm - đồ dùng học sinh
Ở các xã, thị trấn nông thôn, nhu cầu về văn phòng phẩm, sách vở và đồ dùng học tập luôn ổn định quanh năm, cao điểm vào dịp tựu trường tháng 8-9 và dịp kiểm tra học kỳ. Đây là nhóm hàng thiết yếu, ít rủi ro, phù hợp với hộ gia đình muốn buôn bán nhỏ ở quê mà không cần kỹ năng phức tạp.
So với các mặt hàng bán chạy ở nông thôn, kinh doanh văn phòng phẩm - đồ dùng học sinh có lợi thế:
- Nguồn khách ổn định mỗi năm là phụ huynh, học sinh, giáo viên
- Các loại hàng hóa bút, vở viết, giấy in, quà tặng nhỏ dễ nhập, dễ bán không lo tồn kho hết hạn dùng.
- Vốn linh hoạt từ 30-100 có thể mở cửa hàng nhỏ, tận dụng không gian trước nhà.
Ví dụ tại nhiều huyện như Tịnh Biên (An Giang) hay Yên Định (Thanh Hóa), nhiều gia đình mở cửa hàng văn phòng phẩm và bán đồ chơi, quà vặt trước cổng trường với vốn khoảng 50 triệu. Họ nhập sỉ từ chợ đầu mối hoặc đại lý tỉnh, xoay vòng vốn nhanh, lãi ổn định mỗi mùa khai giảng. Một số hộ còn mở thêm dịch vụ photocopy, in ấn, đóng bìa vở, giúp tăng thêm nguồn thu mà không cần vốn lớn.
3.2. Tạp hóa, siêu thị mini trong xã
Ở nông thôn, cửa hàng tạp hóa là nơi cung cấp hầu hết các mặt hàng thiết yếu hằng ngày cho người dân từ thực phẩm khô, đồ gia dụng, hóa mỹ phẩm đến đồ uống, đồ ăn nhanh. Nhu cầu tiêu thụ tại các xã, thị trấn ngày càng tăng khi mức sống của người dân được cải thiện, khiến mô hình nông thôn cửa hàng tạp hóa nhỏ trở thành một trong những hướng kinh doanh ở quê bền vững và dễ phát triển nhất.
Ngách kinh doanh này có lợi thế:
- Nhu cầu cao, xoay vòng vốn nhanh nhờ người dân mua hàng ngày, không phụ thuộc vào thời vụ.
- Khách hàng quen mặt, dễ xây dựng uy tín do phần đông từ khu dân cư xung quanh.
- Quy mô vốn linh hoạt, từ 50-100 triệu cho cửa hàng nhỏ tại nhà, đến 200-300 triệu nếu mở siêu tạp hóa lớn hơn.
- Dễ kết hợp với mô hình khác như bán đồ gia dụng, đồ khô, gạo, nước giải khát hoặc tích hợp thêm dịch vụ chuyển hàng, thanh toán điện nước…
3.3. Gạo, nông sản
Gạo và nông sản là mặt hàng thiết yếu gắn liền với đời sống hằng ngày của người dân nông thôn lẫn thành thị. Nhờ có nguồn nguyên liệu sẵn tại địa phương, đây là nhóm ngành có biên lợi nhuận ổn định, chi phí đầu tư ban đầu thấp, phù hợp với nhiều mức vốn khác nhau, từ vài chục triệu để bán nhỏ lẻ cho đến hàng trăm triệu nếu mở kho hoặc đại lý phân phối.
Kinh doanh gạo, nông sản có lợi thế:
- Nguồn cung sẵn, giá đầu vào tốt do hầu hết các xã đều có ruộng lúa hoặc vùng chuyên canh. Bạn có thể dễ nhập trực tiếp từ nông hộ, giảm chi phí cho khâu trung gian.
- Thị trường tiêu thụ rộng: Bạn có thể bỏ sỉ cho chợ, cửa hàng tạp hóa hoặc giao cho khách ở khu đô thị lân cận.
- Biên lợi nhuận ổn định, trung bình 10-25% tùy mặt hàng; gạo đặc sản, nông sản sạch thường có lợi nhuận cao hơn.
- Dễ mở rộng quy mô, từ đại lý gạo nhỏ tại nhà đến kho phân phối, kết hợp bán online, xây thương hiệu đặc sản quê.
3.4. Kinh doanh từ các nghề truyền thống
Ở nông thôn, nhiều gia đình vẫn giữ nghề truyền thống qua nhiều thế hệ như làm bún tươi, bánh phở, đậu phụ hay bánh đa nem. Đây là những mặt hàng tiêu thụ hằng ngày, đầu ra ổn định tại chợ, cửa hàng ăn, quán phở, hoặc bán buôn cho các khu dân cư lân cận. Với lợi thế nguồn nguyên liệu rẻ, dễ tiếp cận, các mô hình này không đòi hỏi vốn quá lớn nhưng có thể mang lại thu nhập ổn định quanh năm.
Lợi thế khi kinh doanh từ nghề truyền thống:
- Nhu cầu tiêu thụ lớn và đều đặn, đặc biệt ở vùng đông dân cư, gần chợ hoặc cụm quán ăn sáng.
- Dễ bắt đầu với vốn nhỏ (từ 20-50 triệu), tận dụng được lao động gia đình và mặt bằng sẵn có.
- Có thể mở rộng thành quy mô sản xuất nhỏ, cung cấp cho các chợ, đại lý hoặc thương lái.
Một tấm gương điển hình kinh doanh gì ở nông thôn làm giàu là ông Nguyễn Văn Khương ở Bắc Ninh - người biến nghề làm bún gia truyền thành doanh nghiệp doanh thu tiền tỷ mỗi năm. Năm 2010, ông tiếp quản cơ sở bún của gia đình, mỗi ngày chỉ sản xuất 70-80 kg bún bán ở chợ làng. Sau đó, ông Khương đã sáng tạo cách đóng gói hút chân không, giúp sản phẩm giữ được 3 ngày mà vẫn đảm bảo chất lượng. Nhờ đó, ông mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu bún tươi Khương Huy, có đầy đủ pháp lý và được người tiêu dùng đón nhận.
Sau nhiều năm kiên trì cải tiến kỹ thuật, ông đầu tư máy móc hiện đại, nghiên cứu thêm sản phẩm bún khô, bánh phở, bánh cuốn… Hiện công ty của ông có gần 10 dòng sản phẩm, được bán tại các siêu thị lớn và xuất khẩu sang Nhật Bản. Mỗi năm, doanh thu đạt khoảng 10,9 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 1,6 tỷ đồng, tạo việc làm cho 25 lao động địa phương. Đây là minh chứng rõ ràng rằng, nếu biết đổi mới và làm bài bản, các nghề truyền thống hoàn toàn có thể trở thành mô hình kinh doanh quy mô, bền vững.
3.5. Vật liệu xây dựng
Ở nhiều vùng nông thôn, tốc độ đô thị hóa và nhu cầu xây dựng nhà ở ngày càng tăng. Từ nhà cấp 4 kiên cố, chuồng trại, nhà xưởng cho đến các công trình dân sinh, tất cả đều cần nguồn cung vật liệu xây dựng ổn định, giá tốt và gần địa bàn. Vì vậy, kinh doanh vật liệu xây dựng ở nông thôn đang là hướng đi bền vững, có thể bắt đầu từ quy mô nhỏ và mở rộng dần theo nhu cầu địa phương.
Mô hình kinh doanh vật liệu xây dựng có lợi thế:
- Thị trường tiêu thụ lớn, ổn định do mỗi năm có hàng trăm công trình sửa chữa, xây mới ở xã; nhu cầu tăng mạnh vào mùa khô.
- Nguồn cung chủ động, có thể nhập từ các nhà máy xi măng, gạch ngói trong tỉnh hoặc từ đại lý cấp 1 với giá chiết khấu tốt.
- Doanh thu cao, vòng quay vốn nhanh dù biên lợi nhuận mỗi đơn không quá lớn (khoảng 5-15%) nhưng giá trị mỗi đơn hàng cao hàng chục đến cả trăm triệu đồng.
- Dễ dàng kết hợp thêm dịch vụ vận chuyển, nhân công, thi công trọn gói điện nước, nội thất để tăng doanh thu.
Tấm gương anh Nguyễn Văn Hải (Tam Dương, Vĩnh Phúc nay là Phú Thọ) là một ví dụ tiêu biểu cho việc làm giàu từ kinh doanh vật liệu xây dựng ở quê. Anh Hải từng làm nhiều nghề như bán hàng ăn, lái xe du lịch, xe chở hàng… Trong quá trình đi nhiều nơi, anh nhận thấy nhu cầu vật liệu xây dựng ở quê rất cao nhưng nguồn cung còn hạn chế, giá đắt và vận chuyển khó khăn. Từ đó, anh quyết định mở cửa hàng VLXD, đầu tư xe tải giao hàng tận nơi để phục vụ người dân địa phương.
Ban đầu, anh phải vay vốn thuê mặt bằng và mua xe, nhưng nhờ giá cả hợp lý và dịch vụ tiện lợi, lượng khách tăng nhanh. Năm 2015, anh thành lập Công ty TNHH Hải Huệ, mở rộng kho bãi, đầu tư thêm xe tải và đa dạng sản phẩm. Hiện mỗi năm công ty cung ứng VLXD cho 80-100 công trình nhà ở, doanh thu khoảng 20 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho 4 lao động. Đây là ví dụ điển hình cho mô hình kinh doanh vật liệu xây dựng ở nông thôn phát triển bền vững khi nắm đúng nhu cầu thị trường.
3.6. Xưởng sản xuất gia công
Mở xưởng sản xuất hoặc gia công nhỏ tại nông thôn đang là hướng khởi nghiệp tiềm năng cho những ai có tay nghề hoặc khả năng tổ chức sản xuất. Lợi thế lớn là chi phí thuê mặt bằng thấp, nhân công dồi dào, giá rẻ, giúp giảm đáng kể chi phí đầu tư ban đầu so với thành thị. Tùy vào thế mạnh địa phương, bạn có thể lựa chọn các ngành như: may mặc, đan lát thủ công, chế biến nông sản, sản xuất đồ gỗ, đồ nhựa, bao bì… Nhiều hộ đã bắt đầu từ mô hình xưởng 5-10 lao động, sau vài năm mở rộng thành doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Nếu có vốn lớn, bạn có thể đầu tư dây chuyền bán tự động để tăng năng suất, nhận đơn gia công từ các công ty lớn hoặc mở rộng thị trường online. Ví dụ, một xưởng may gia công ở nông thôn có thể ký hợp đồng gia công áo quần cho các shop thương mại điện tử hoặc xưởng sấy nông sản có thể hợp tác với hợp tác xã địa phương để chế biến, đóng gói sản phẩm OCOP. Mô hình này không chỉ tạo thu nhập ổn định cho chủ xưởng mà còn giải quyết việc làm cho lao động địa phương, góp phần phát triển kinh tế vùng.
3.7. Thức ăn chăn nuôi và vật tư nông nghiệp
Ở nông thôn, nhu cầu về thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, phân bón, hạt giống và các vật tư nông nghiệp luôn ổn định, bởi đây là đầu vào thiết yếu cho sản xuất nông nghiệp. Mô hình mở đại lý nhỏ hoặc cửa hàng phân phối tại các xã, huyện có thể bắt đầu với vốn vừa phải, chủ yếu nhập hàng từ các công ty lớn rồi bán lại cho người dân địa phương. Nếu biết tận dụng mạng lưới quen biết và xây dựng uy tín, bạn có thể nhanh chóng có lượng khách hàng ổn định, đặc biệt là các hộ chăn nuôi và trồng trọt quy mô vừa.
Nhiều hộ đã thành công khi kết hợp bán hàng với tư vấn kỹ thuật, giúp nông dân chọn đúng sản phẩm, liều lượng và cách sử dụng hiệu quả, từ đó giữ chân khách lâu dài. Một số người còn phát triển theo hướng làm đại lý cấp 1, có kho bãi chứa hàng và xe vận chuyển tận nơi, mở rộng thị trường sang các xã lân cận. Đây là mô hình phù hợp với người hiểu về nông nghiệp, có khả năng quản lý kho và xây dựng quan hệ tốt với bà con địa phương.
3.8. Nông sản chế biến sạch
Nhu cầu tiêu dùng nông sản sạch, an toàn ngày càng tăng mạnh, đặc biệt ở các thành phố lớn. Trong khi đó, ở nông thôn nguồn nguyên liệu tươi dồi dào, giá rẻ, là lợi thế lớn để phát triển mô hình chế biến nông sản tại chỗ. Tùy theo vốn và quy mô, bạn có thể bắt đầu với các sản phẩm đơn giản như sấy trái cây, làm mứt, sấy dẻo, đóng gói rau củ quả, làm nước ép, hoặc sơ chế, hút chân không nông sản để bảo quản và vận chuyển đi xa.
Nhiều cơ sở đã thành công nhờ đầu tư máy móc chế biến và bao bì đẹp, kết hợp bán hàng online hoặc hợp tác với siêu thị, đại lý nông sản sạch ở đô thị. Mô hình này vừa gia tăng giá trị cho nông sản địa phương, vừa tạo thêm việc làm cho lao động tại chỗ, đồng thời mở đường cho nông sản quê “vươn ra thị trường lớn” mà không cần vốn quá khủng nếu bắt đầu từ quy mô hộ gia đình.
3.9. Kinh doanh hoa, cây cảnh
Kinh doanh hoa và cây cảnh là một trong những mô hình khá phù hợp ở nông thôn nhờ nguồn đất rộng, chi phí đầu tư thấp và nhu cầu thị trường ngày càng lớn, đặc biệt vào dịp lễ, Tết, khai trương hay trang trí nhà cửa. Bạn có thể bắt đầu từ quy mô nhỏ như trồng các loại hoa theo mùa (cúc, đồng tiền, hoa hồng…), cây cảnh mini, bonsai, cây phong thủy hoặc mở cửa hàng bán cây, hoa tươi phục vụ nhu cầu trong xã, khu vực lân cận.
Nếu có điều kiện hơn, nhiều hộ đã phát triển mô hình vườn hoa, cây cảnh kết hợp du lịch trải nghiệm hoặc bán sỉ cho thành phố, mang lại thu nhập cao và ổn định quanh năm. Ngoài ra, việc tận dụng mạng xã hội để livestream bán cây, nhận đơn online từ các tỉnh thành khác cũng là hướng đi mới giúp mở rộng thị trường mà không cần mặt bằng lớn.
Một tấm gương tiêu biểu trong lĩnh vực trồng hoa ở nông thôn là ông Phạm Đức Tài (Mê Linh, Hà Nội). Xuất phát từ số vốn ít ỏi và mảnh đất thuê 300m², ông bắt đầu trồng 2.000 cây hoa hồng cắt cành để tạo nguồn vốn ban đầu. Hiện nay, gia đình ông sở hữu vườn rộng 7.200m² với hàng chục nghìn gốc hồng bonsai và hồng thế, nhiều giống quý hiếm chỉ có tại vườn của ông.
Nhờ biết nắm bắt xu hướng thị trường và tạo sự khác biệt trong sản phẩm, mỗi năm nhà vườn của ông Tài xuất bán khoảng 15.000 chậu hồng, doanh thu hơn 1 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng 600-700 triệu đồng/năm, đồng thời tạo việc làm cho hàng chục lao động. Mô hình trồng hoa của ông không chỉ giúp gia đình vươn lên kinh tế khá giả mà còn lan tỏa, hỗ trợ nhiều hộ nông dân khác cùng phát triển nghề trồng hoa tại địa phương.
3.10. Dịch vụ gội đầu, làm đẹp
Những năm gần đây, nhu cầu chăm sóc tóc, làm đẹp của người dân ở nông thôn ngày càng tăng, đặc biệt là tại các xã ven đô hoặc khu vực đông dân cư. Nếu như trước đây, người dân chủ yếu tự chăm sóc tại nhà thì hiện nay, nhiều người sẵn sàng chi trả để được trải nghiệm dịch vụ chuyên nghiệp, tiện lợi. Đây chính là cơ hội tiềm năng để mở tiệm gội đầu, cắt tóc, làm móng, spa mini… với quy mô linh hoạt, phù hợp từng mức vốn.
Chỉ với khoảng 20-30 triệu đồng, bạn có thể bắt đầu bằng một tiệm gội đầu nhỏ, tập trung vào dịch vụ chăm sóc tóc cơ bản, gội đầu dưỡng sinh hoặc làm móng đơn giản. Đây là những dịch vụ “vừa túi tiền” nhưng có lượng khách ổn định. Khi lượng khách tăng và có thêm kinh nghiệm, bạn có thể mở rộng thêm các dịch vụ như uốn, nhuộm hay cắt tóc chuyên sâu, chăm sóc da mặt, nối mi… để tăng doanh thu. Nhiều chủ tiệm ở nông thôn đã xây dựng được lượng khách trung thành, thậm chí mở thêm chi nhánh tại khu vực lân cận, chứng tỏ đây là một hướng kinh doanh tại nông thôn có tiềm năng sinh lời bền vững.
3.11. Sửa chữa điện nước
Nếu bạn học nghề, biết sửa chữa điện nước mà chưa biết kinh doanh gì ở nông thôn thì có thể nghĩ tới dịch vụ sửa chữa điện nước. Đây là một trong những ngành nghề có nhu cầu ổn định quanh năm ở nông thôn, đặc biệt khi cơ sở hạ tầng ngày càng phát triển, nhà ở kiên cố nhiều hơn. Người dân ở nông thôn thường không có đủ kỹ thuật để tự xử lý các sự cố như rò rỉ nước, chập điện, hỏng máy bơm… nên rất cần những thợ lành nghề, uy tín để hỗ trợ nhanh chóng.
Chỉ với vốn đầu tư ban đầu khoảng 20-30 triệu đồng để mua dụng cụ và phương tiện đi lại, bạn đã có thể bắt đầu công việc này. Đây là mô hình phù hợp cho người có tay nghề kỹ thuật cơ bản, từng làm trong ngành điện nước hoặc học nghề ngắn hạn. Nếu làm tốt, tạo được uy tín trong khu vực, lượng khách hàng sẽ tăng nhanh nhờ truyền miệng, mang lại thu nhập ổn định mà không cần thuê mặt bằng lớn. Nhiều người còn kết hợp thêm dịch vụ lắp đặt thiết bị điện gia dụng, camera, máy bơm nước… để đa dạng nguồn thu.
4. Lưu ý giúp bạn kinh doanh ở nông thôn hiệu quả, vốn ít, lời nhiều
Để công việc kinh doanh ở nông thôn hiệu quả và bền vững, thu hồi vốn nhanh và có lời sớm, bạn nên:
- Tìm hiểu rõ nhu cầu thị trường khu vực bạn kinh doanh: Đây là một trong những bước quan trọng đầu tiên bạn nên làm khi bắt đầu kế hoạch kinh doanh gì ở nông thôn, giúp bạn xác định đúng sở thích, thói quen tiêu dùng của người dân từ đó biết được điểm mạnh, điểm yếu của mình là gì để có cách triển khai phù hợp.
- Lựa chọn sản phẩm kinh doanh phù hợp: Dựa trên dữ liệu thu thập được ở trên cùng các ý tưởng nên kinh doanh gì ở nông thôn Sapo đã tổng hợp chia sẻ, bạn có thể bắt đầu triển khai các bước tiếp theo để bắt đầu kinh doanh.
- Áp dụng chiến lược giá sản phẩm hợp lý: Qua khảo sát đối thủ trong khu vực, bạn sẽ xác định được cho mình mức giá sản phẩm cạnh tranh nhưng vẫn đảm bảo lợi nhuận. Ngoài chú ý giá bán gốc cho sản phẩm kinh doanh, bạn cũng nên chú ý đến các chương trình khuyến mại để thu hút và chuyển đổi họ thành khách hàng trung thành.
- Xây dựng mối quan hệ tốt với người dân xung quanh: Điều này luôn đúng dù bạn có kinh doanh ở đâu đi chăng nữa nhưng với đặc điểm nếp sống hàng xóm gần gũi với nhau ở nông thôn thì điều này lại càng quan trọng hơn bao giờ hết. Bạn bán hàng giá cả hợp lý, chất lượng, tạo mối quan hệ tốt với mọi người thì họ luôn sẵn sàng giới thiệu bạn bè, người thân đến mua hàng của bạn.
- Luôn kiên trì với mục tiêu kinh doanh đã đề ra: Làm bất cứ việc gì cũng cần sự kiên trì, nhất là với công việc kinh doanh không thể thành công trong một sớm một chiều. Đặt mục tiêu thách thức nhưng phù hợp với thực tế sẽ giúp bạn thành công.
Thực tế cho thấy, ở nông thôn có rất nhiều cơ hội để kinh doanh, phù hợp với mọi mức vốn và ngành nghề khác nhau. Tùy vào điều kiện tài chính, tay nghề cũng như lợi thế địa phương, bạn có thể linh hoạt lựa chọn mô hình phù hợp, từ buôn bán nhỏ, dịch vụ thiết yếu, phát triển nghề truyền thống cho tới đầu tư sản xuất nông sản sạch. Đây cũng là lý do vì sao ngày càng có nhiều người băn khoăn, tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi “kinh doanh gì ở nông thôn” khi bắt đầu hành trình làm giàu.
Điều quan trọng là bạn cần xác định rõ nhu cầu thị trường, tận dụng nguồn lực sẵn có và bắt đầu từ mô hình phù hợp để giảm rủi ro, tăng hiệu quả. Dù khởi đầu với quy mô nhỏ hay hướng tới phát triển lớn, nếu biết nắm bắt xu hướng và kiên trì, bạn hoàn toàn có thể tìm ra cách làm giàu ở nông thôn bền vững và xây dựng sự nghiệp vững chắc ngay tại quê hương.
