Thiết kế là một thuật ngữ khá rộng và mơ hồ. Khi ai đó nói “tôi là một nhà thiết kế”, điều đó không cho thấy rõ ràng ngay lập tức về những gì họ thực sự làm hàng ngày. Có nhiều trách nhiệm khác nhau được bao hàm trong thuật ngữ nhà thiết kế nói chung. Những vai trò liên quan đến thiết kế tồn tại trong một loạt các lĩnh vực từ thiết kế công nghiệp (ô tô, nội thất) đến in ấn (tạp chí, ấn phẩm khác) và công nghệ (website, ứng dụng di động).
Với làn sóng tương đối gần đây của những công ty công nghệ cao tập trung vào việc tạo ra các giao diện cho màn hình, nhiều vai trò thiết kế mới đã xuất hiện. Các chức danh công việc như nhà thiết kế UI hay UX khá khó hiểu đối với những người không quen thuộc và thậm chí cả những nhà thiết kế đến từ các ngành khác. Hãy cùng tìm hiểu xem mỗi người trong số các chức danh này thực sự có ý nghĩa gì trong bối cảnh của ngành công nghệ cao.
Nhà thiết kế UX (User Experience - trải nghiệm người dùng)
Nhà thiết kế UX chủ yếu liên quan đến cách thức sản phẩm được cảm nhận. Một vấn đề thiết kế nhất định không có câu trả lời đúng duy nhất. Nhà thiết kế UX khám phá nhiều cách tiếp cận khác nhau để giải quyết một vấn đề cụ thể của người dùng. Trách nhiệm mở rộng của nhà thiết kế UX là đảm bảo rằng sản phẩm trôi chảy một cách hợp lý từ bước này sang bước khác. Một cách mà nhà thiết kế UX có thể làm được điều này là thực hiện những thử nghiệm cá nhân người dùng để quan sát hành vi của từng người. Nhờ việc xác định những trở ngại, họ tinh chỉnh và lặp lại để tạo ra trải nghiệm người dùng “tốt nhất”.
Ví dụ như dự án tạo ra trải nghiệm ban đầu thú vị cho người dùng mới. “Xác định mô hình tương tác, luồng công việc người dùng và các thông số kỹ thuật UI. Chuyển giao kịch bản, trải nghiệm end-to-end, mô hình tương tác và thiết kế màn hình cho các bên liên quan. Làm việc với giám đốc sáng tạo và nhà thiết kế hình ảnh của chúng tôi để kết hợp sắc thái hình ảnh vào các tính năng của Twitter. Phát triển và duy trì thiết kế wireframe, mockup và các thông số kỹ thuật khi cần thiết” - mô tả vị trí nhà thiết kế trải nghiệm của Twitter.
Ví dụ về màn hình của một ứng dụng được tạo ra bởi nhà thiết kế UX
- Công cụ sử dụng: Photoshop, Sketch, Illustrator, Fireworks, InVision - Sản phẩm: wireframe của màn hình, kịch bản, sitemap - Công cụ sử dụng: Photoshop, Sketch, Illustrator, Fireworks, InVision - Bạn có thể nghe thấy họ nói điều này một cách tự nhiên: “Chúng ta nên cho người dùng thấy trang 'cảm ơn' khi họ đã hoàn thành việc đăng ký”
Nhà thiết kế UI (User Interface - giao diện người dùng)
Không giống như các nhà thiết kế UX có liên quan tới cảm nhận chung của sản phẩm, nhà thiết kế UI cụ thể về cách thức sản phẩm được trình bày. Họ chịu trách nhiệm thiết kế mỗi màn hình hoặc trang mà người dùng tương tác và đảm bảo rằng giao diện người dùng truyền đạt trực quan con đường mà nhà thiết kế UX đã đặt ra. Ví dụ, nhà thiết kế UI tạo ra bảng điều khiển phân tích có thể tải trước nội dung quan trọng nhất ở trên đầu hoặc quyết định xem liệu thanh trượt hoặc núm điều khiển có tạo ra ý nghĩa trực quan nhất để điều chỉnh đồ thị hay không. Nhà thiết kế UI cũng thường chịu trách nhiệm cho việc tạo ra định hướng dẫn mẫu gắn kết và đảm bảo ngôn ngữ thiết kế phù hợp được áp dụng trên sản phẩm. Việc duy trì tính nhất quán trong các yếu tố hình ảnh và xác định hành vi, chẳng hạn cách để hiển thị lỗi hoặc cảnh báo, thuộc phạm vị hoạt động của nhà thiết kế UI. “Khái niệm và thực hiện ngôn ngữ hình ảnh của Airbnb.com. Tạo và định hướng mẫu website nâng cao” - mô tả vị trí nhà thiết kế UI của Airbnb. Ranh giới giữa nhà thiết kế UI và UX khá mờ nhạt và không thiếu các công ty lựa chọn kết hợp những vai trò này.
Một nhà thiết kế UI xác định bố trí tổng thể, diện mạo và cảm nhận của ứng dụng
- Công cụ sử dụng: Photoshop, Sketch, Illustrator, Fireworks - Bạn có thể nghe thấy họ nói điều này một cách tự nhiên: “Liên kết đăng nhập và đăng ký nên được chuyển lên góc trên bên phải”
Nhà thiết kế đồ họa (thiết kế trực quan)
Nhà thiết kế đồ họa là người thúc đẩy các pixel. Nếu bạn hỏi một người không làm thiết kế xem nhà thiết kế làm gì, đây có lẽ là những gì xuất hiện trong tâm trí đầu tiên. Nhà thiết kế đồ họa không liên quan đến việc các màn hình liên kết với nhau như thế nào cũng ai đó tương tác với sản phẩm ra sao. Thay vào đó, họ tập trung vào phác thảo các biểu tượng điều khiển, yếu tố trực quan đẹp và tận dụng các kiểu chữ phù hợp. Nhà thiết kế đồ họa đổ mồ hôi công sức vào những chi tiết nhỏ mà người khác bỏ qua và thường xuyên hoạt động ở mức zoom từ 4X - 8X trong Photoshop. “Sản xuất các thiết kế đồ họa chất lượng cao - từ ý tưởng đến thực hiện, bao gồm cả phiên bản dành cho máy tính, web và các thiết bị di động với một loạt độ phân giải (biểu tượng, hình ảnh và các tài liệu tiếp thị). Tạo và lặp lại các hình ảnh phản ánh thương hiệu, thực thi ngôn ngữ, thấm nhuần vẻ đẹp và cuộc sống vào một sản phẩm” - mô tả vị trí nhà thiết kế đồ họa của Google. Cũng là khá phổ biến khi các nhà thiết kế UI thực hiện cả 2 nhiệm vụ và tạo ra các hình ảnh chính thức hoàn hảo đến từng pixel. Một số công ty không lựa chọn có một vai trò nhà thiết kế đồ họa riêng biệt.
Một nhà thiết kế đồ họa đưa ra hướng dẫn và điều chỉnh từng pixel đơn lẻ để đảm bảo rằng kết quả cuối cùng là hoàn hảo
- Công cụ sử dụng: Photoshop, Sketch - Bạn có thể nghe thấy họ nói điều này một cách tự nhiên: “Khoảng cách chưa ổn và nút đó nên dịch sang bên trái 1 pixel!”. Bạn có thể xem tiếp “Một số điều cần biết khi thuê các nhà thiết kế UI, UX (Phần 2)” tại đây.
(Tổng hợp từ www.fastcodesign.com)
