[Cập nhật] Quy định về địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP

Địa điểm kinh doanh là yếu tố bắt buộc khi đăng ký hộ kinh doanh và ảnh hưởng trực tiếp đến tính hợp pháp của hoạt động buôn bán. Không chỉ quyết định nơi bạn tiếp cận khách hàng, việc lựa chọn và đăng ký địa điểm còn liên quan đến các thủ tục pháp lý và nghĩa vụ thuế. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh là gì, quy định về mở nhiều địa điểm, thủ tục thông báo và những lưu ý quan trọng để tránh rủi ro xử phạt.

1. Địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh là gì?

Theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP, địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh là nơi mà hộ kinh doanh thực tế tiến hành hoạt động kinh doanh. Đây có thể là:

• Trụ sở chính của hộ kinh doanh – nơi đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh.
• Địa điểm kinh doanh khác – nơi diễn ra một phần hoặc toàn bộ hoạt động, nhưng không phải trụ sở chính.

Địa điểm kinh doanh là thông tin quan trọng được ghi nhận trong Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc Thông báo thay đổi nội dung đăng ký. Việc xác định rõ địa điểm giúp:

• Cơ quan quản lý nhà nước thuận tiện trong việc kiểm tra, giám sát và quản lý thuế.
• Chủ hộ kinh doanh chứng minh được tính hợp pháp của hoạt động, tránh bị xử phạt khi kiểm tra.

Ví dụ: Một hộ kinh doanh mở cửa hàng tạp hóa tại nhà (trụ sở chính) và thêm một quầy bán nước giải khát ở chợ (địa điểm kinh doanh khác). 

2. Hộ kinh doanh có được mở nhiều địa điểm kinh doanh không?

Theo Điều 87 Nghị định 168/2025/NĐ-CP, hộ kinh doanh được phép mở nhiều địa điểm kinh doanh trong phạm vi cả nước. Đây là điểm mới quan trọng, khác với quy định trước đây vốn chỉ cho phép hộ kinh doanh hoạt động tại một địa điểm duy nhất.

Quy định cụ thể:

• Hộ kinh doanh có thể mở thêm nhiều địa điểm ngoài trụ sở chính, miễn là thực hiện thông báo cho cơ quan Quản lý thuế và Cơ quan quản lý thị trường nơi đặt địa điểm kinh doanh.
• Một hộ kinh doanh có thể có nhiều địa điểm kinh doanh trong phạm vi cả nước.
• Nếu hộ kinh doanh không có địa điểm cố định, có thể đăng ký một địa chỉ làm trụ sở chính và ghi rõ “không hoạt động tại trụ sở”. Khi có địa điểm cố định, phải đăng ký lại trụ sở tại nơi đó.

Lợi ích khi mở nhiều địa điểm:

• Mở rộng thị trường: Tiếp cận khách hàng ở nhiều khu vực khác nhau.
• Phát triển mô hình chuỗi: Dễ dàng nhân rộng cửa hàng, đặc biệt trong ngành bán lẻ, F&B.
• Tiết kiệm chi phí chuyển đổi: Vẫn giữ hình thức hộ kinh doanh, chưa cần lên doanh nghiệp khi chưa sẵn sàng.

3. Thủ tục thông báo mở hoặc thay đổi địa điểm kinh doanh

Khi hộ kinh doanh muốn mở thêm hoặc thay đổi địa điểm kinh doanh ngoài trụ sở chính, cần thực hiện thủ tục thông báo với cơ quan quản lý nhà nước theo quy định.

3.1. Hồ sơ cần chuẩn bị

• Giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh, trong đó ghi rõ thông tin về địa điểm kinh doanh mới hoặc địa điểm thay đổi.
• Bản sao giấy tờ pháp lý cá nhân của chủ hộ kinh doanh (thẻ Căn cước công dân hoặc định danh điện tử).
• Giấy tờ kèm theo (nếu có) trong trường hợp đặc biệt như thay đổi chủ hộ, thay đổi thành viên hộ gia đình.
• Biên lai nộp lệ phí theo quy định.

3.2. Nơi nộp hồ sơ

• Hồ sơ được nộp tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã nơi hộ kinh doanh đặt trụ sở chính.
• Đồng thời, hộ kinh doanh có trách nhiệm thông báo tới cơ quan quản lý thuế và cơ quan quản lý thị trường nơi đặt địa điểm mới để được ghi nhận và quản lý.

3.3. Trình tự thực hiện

1. Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định.
2. Nộp hồ sơ trực tiếp tại bộ phận một cửa cấp xã, qua dịch vụ bưu chính hoặc qua mạng điện tử.
3. Nhận giấy tiếp nhận và hẹn trả kết quả từ cơ quan đăng ký.
4. Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký sẽ cập nhật thông tin thay đổi trong Cơ sở dữ liệu đăng ký hộ kinh doanh và cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (nếu thay đổi nội dung trên GCN).

3.4. Thời hạn và lưu ý quan trọng

• Hộ kinh doanh phải thông báo trong vòng 10 ngày kể từ ngày có thay đổi hoặc mở thêm địa điểm.
• Nếu không thông báo đúng hạn, hộ kinh doanh có thể bị xử phạt hành chính theo quy định.
• Việc thay đổi hoặc bổ sung địa điểm không làm thay đổi quyền và nghĩa vụ pháp lý của hộ kinh doanh.

4. Mức xử phạt khi không thông báo địa điểm kinh doanh

Theo Nghị định 122/2021/NĐ‑CP, phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi không đăng ký hoặc không đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh (trong đó có địa điểm kinh doanh mới) với Cơ quan Thuế và quản lý thị trường trong 10 ngày kể từ khi có thay đổi.

Lưu ý:

• Ngoài việc bị phạt tiền, việc không thông báo địa điểm kinh doanh còn có thể gây khó khăn trong kê khai thuế, đăng ký hóa đơn điện tử và các thủ tục hành chính khác.
• Trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, cơ quan có thẩm quyền có thể áp dụng biện pháp bổ sung như tạm ngừng hoạt động hoặc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

5. Ví dụ về mở thêm địa điểm kinh doanh trong các ngành

Để minh họa rõ hơn việc hộ kinh doanh mở thêm địa điểm kinh doanh, có thể tham khảo một số ví dụ sau:

• Ngành F&B – quán ăn, quán cà phê nhỏ: Một hộ kinh doanh đã đăng ký quán cà phê tại Hoàn Kiếm, Hà Nội. Sau khi hoạt động ổn định, chủ hộ muốn mở thêm một quán mới tại Cầu Giấy. Trong trường hợp này, hộ kinh doanh phải thông báo địa điểm kinh doanh mới với Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội trước khi hoạt động.
• Ngành bán lẻ – cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini: Hộ kinh doanh có một cửa hàng tạp hóa tại Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh, nay muốn mở thêm cửa hàng tại Bình Thạnh. Chủ hộ cần nộp hồ sơ thông báo mở địa điểm kinh doanh bổ sung đến Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh.
• Ngành dịch vụ – spa, salon tóc nhỏ: Hộ kinh doanh đang có một salon tóc tại TP. Hải Phòng, sau đó muốn mở thêm một spa tại quận khác trong cùng thành phố. Đây là địa điểm kinh doanh thứ hai nên hộ kinh doanh phải thực hiện thủ tục thông báo với Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng.
• Ngành sản xuất nhỏ – xưởng may, xưởng thủ công: Một hộ kinh doanh sản xuất quần áo tại Nam Định thuê thêm một xưởng mới ở Hà Nam để mở rộng sản xuất. Đây được coi là mở thêm địa điểm kinh doanh ngoài tỉnh, nên chủ hộ phải thông báo với Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nam trước khi đi vào hoạt động.

Việc tuân thủ đúng thủ tục không chỉ giúp hộ kinh doanh tránh rủi ro pháp lý mà còn tạo uy tín, thuận lợi khi làm việc với đối tác, cơ quan quản lý và mở rộng kinh doanh lâu dài.

Khi kinh doanh tại nhiều địa điểm, thách thức lớn nhất là quản lý đồng bộ hàng hóa, doanh thu và thông tin khách hàng. Đây là lúc các giải pháp quản lý bán hàng đa điểm trở nên cần thiết. Ví dụ, phần mềm quản lý bán hàng như Sapo giúp bạn:

• Quản lý tồn kho, giá bán và chương trình khuyến mãi đồng nhất trên tất cả địa điểm.
• Theo dõi doanh thu, lợi nhuận theo từng cơ sở hoặc tổng hợp toàn hệ thống.
• Tích hợp xuất hóa đơn điện tử, hỗ trợ thanh toán đa dạng và báo cáo nhanh chóng.

Đầu tư vào một hệ thống quản lý chuyên nghiệp không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí mà còn tạo nền tảng để phát triển bền vững trong tương lai.