Giải đáp một số câu hỏi thường gặp khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Khi cân nhắc chuyển từ hộ lên doanh nghiệp, phần lớn chủ hộ đều có những băn khoăn chung như doanh thu bao nhiêu thì phải chuyển? Có được giữ mã số thuế cũ không? Nên chuyển lên loại hình doanh nghiệp nào?... Để giúp bạn không mất thời gian tìm hiểu và tránh làm sai thủ tục, dưới đây là những câu hỏi thường gặp khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp kèm câu trả lời ngắn gọn, dễ hiểu để bạn tham khảo. 

1. Hộ kinh doanh doanh thu bao nhiêu thì phải chuyển sang doanh nghiệp?

Luật hiện hành không quy định mức doanh thu bắt buộc hộ kinh doanh phải chuyển sang doanh nghiệp. Tuy nhiên, cơ quan thuế khuyến khích chuyển đổi nếu quy mô kinh doanh lớn để được hưởng các chính sách ưu đãi miễn 2 năm thuế TNDN. 

Hộ kinh doanh như thế nào được xem là có quy mô lớn? Theo quy định tại khoản 2, Điều 3, Thông tư 40/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh được xem là có quy mô lớn khi đạt tiêu chí cao nhất của doanh nghiệp siêu nhỏ, cụ thể như sau: 

Khi đạt mức này, hộ kinh doanh phải chuyển sang chế độ kế toán, kê khai thuế như doanh nghiệp. Đây cũng là dấu hiệu đã đến thời điểm phù hợp để chuyển đổi để ký hợp đồng lớn, mở rộng chi nhánh và tối ưu thuế. 

2. Lợi ích khi tôi chuyển từ hộ sang doanh nghiệp là gì?

Nhà nước chủ trương khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển, đồng thời tạo hành lang pháp lý thuận lợi để hộ kinh doanh mạnh dạn chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp. Khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, bạn được hỗ trợ thuế, phí: 

• Từ 1/1/2026: Chính thức bỏ lệ phí môn bài.
• Miễn 100% thuế TNDN 2 năm cho hộ kinh doanh chuyển lên doanh nghiệp. 
• Với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo: 

• Miễn thuế TNDN 2 năm, giảm 50% trong 4 năm tiếp theo. 
• Miễn thuế TNDN, TNCN từ chuyển nhượng cổ phần, góp vốn. 
• Miễn/ giảm thuế TNCN cho các chuyên gia cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. 

Ngoài các ưu đãi thuế, phí, chuyển lên doanh nghiệp còn mang lại nhiều lợi thế: 

• Dễ tiếp cận vốn và đối tác lớn
• Bảo vệ tài sản cá nhân, tách biệt với tài sản doanh nghiệp
• Mở rộng thị trường dễ dàng
• Tiếp cận nhanh các chính sách hỗ trợ của Nhà nước…

3. Chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp có được giữ mã số thuế cũ không?

Không. Khi chuyển đổi, doanh nghiệp sẽ được cấp mới mã số doanh nghiệp theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. 

Mã số thuế của hộ kinh doanh cũ sẽ chấm dứt hiệu lực; nghĩa vụ thuế cá nhân của chủ hộ tiếp tục được quản lý theo mã số thuế cá nhân của người đại diện hộ kinh doanh.

4. Hộ kinh doanh đang nợ thuế hoặc vi phạm hành chính có chuyển đổi sang doanh nghiệp được không?

Trước khi chuyển đổi thành doanh nghiệp, hộ kinh doanh có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ thuế với cơ quan quản lý thuế. Nếu hộ kinh doanh không hoàn thành nghĩa vụ thuế thì:

• Doanh nghiệp mới chuyển đổi sẽ kế thừa toàn bộ quyền, nghĩa vụ từ hộ kinh doanh cũ
• Trường hợp chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần, chủ hộ kinh doanh (người đại diện hộ kinh doanh) phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với các khoản nợ chưa thanh toán của hộ kinh doanh.

5. Chuyển đổi sang doanh nghiệp thì loại hình nào phù hợp nhất? 

Chuyển đổi hộ kinh doanh lên loại hình doanh nghiệp nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bạn có thể cân nhắc chuyển sang: 

• Công ty TNHH 1 thành viên: Nếu HKD chỉ có bạn làm chủ, mở rộng quy mô nhưng vẫn cần kiểm soát toàn bộ. 
• Công ty TNHH 2 thành viên trở lên: Nếu HKD của bạn có nhiều người cùng góp vốn, muốn phân chia quyền lợi và rủi ro theo tỷ lệ sở hữu. 
• Công ty cổ phần: Nếu HKD của bạn muốn huy động vốn lớn, hợp tác với nhiều đối tác và mở rộng quy mô nhanh. 
• Doanh nghiệp tư nhân: HKD của bạn muốn duy trì cơ chế quản lý cũ, có toàn quyền quyết định. 

6. Tôi là hộ kinh doanh nhà hàng cân nhắc chuyển doanh nghiệp. Khi mua nguyên liệu ở chợ (rau, thịt, cá…) thì làm sao có chứng từ hợp pháp để tính chi phí đầu vào sau khi chuyển lên doanh nghiệp?

Nếu bạn chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, bạn được phép ghi nhận chi phí đầu vào (như tiền mua nguyên liệu ở chợ) ngay cả khi người bán không có hóa đơn.

Theo quy định: 

• Nếu mua hàng từ cá nhân/hộ không kinh doanh hoặc hộ kinh doanh doanh thu dưới 100 triệu/năm - người bán không xuất hóa đơn, bạn chỉ cần lập Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ theo mẫu của cơ quan thuế.
• Bảng kê này và chứng từ thanh toán (tiền mặt hoặc chuyển khoản) vẫn được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. 

Lưu ý: Khi còn là hộ kinh doanh, bạn không được trừ các chi phí này.

Trên đây là giải đáp một số thắc mắc khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, giúp bạn an tâm và mạnh dạn chuyển đổi. 

Đồng hành cùng các nhà bán hàng, đặc biệt trong giai đoạn 60 ngày cao điểm chuyển đổi của cơ quan Thuế, Sapo miễn phí ứng dụng Sapo 6870 - giải pháp hỗ trợ quản lý bán hàng, xuất hóa đơn điện tử và kê khai thuế dễ dàng trên điện thoại. Ngoài ra, Sapo cũng miễn phí Sapo Accounting - phần mềm kế toán cung cấp đầy đủ nghiệp vụ theo chế độ kế toán hiện hành cho 230,000 khách hàng hiện tại và các khách hàng mua mới phần mềm quản lý bán hàng Sapo. Trải nghiệm miễn phí để quản lý cửa hàng hiệu quả và tuân thủ đầy đủ quy định của cơ quan Thuế.