Bật mí cách trang trí bàn thờ ngày Tết đơn giản, đẹp và trang nghiêm

Từ xưa đến nay, trang trí bàn thờ ngày tết đã trở thành một phong tục không thể thiếu của người Việt mỗi dịp tết đến xuân về. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách để trang trí đơn giản mà vẫn đẹp và trang nghiêm. Cùng Sapo tham khảo cách trang trí bàn thờ và những điều cần kiêng kỵ trong bài viết dưới đây nhé.

1. Ý nghĩa của việc trang trí bàn thờ ngày tết

Theo quan niệm của người Việt Nam là “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, do đó việc thờ cúng hay trang trí bàn thờ ngày tết rất được người dân chú trọng. Đặc biệt, đối với những người làm ăn kinh doanh thì việc trang trí bàn thờ ngày tết sao cho thật đẹp và trang nghiêm có ý nghĩa vô cùng thiêng liêng.

Họ luôn tâm niệm rằng muốn làm ăn phát đạt và có một năm đầy tài lộc thì nên cung kính thành tâm, dâng cúng các lễ vật thật đẹp, trang trí bàn thờ thật lộng lẫy, trang nghiêm. Ngoài ra, việc làm này còn thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, thể hiện sự biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên vì công lao sinh thành dưỡng dục.

2. Thời điểm nên trang trí bàn thờ ngày tết

Việc trang trí bàn thờ ngày Tết sẽ phụ thuộc vào thời gian của gia chủ nên vì vậy sẽ không có ngày cố định để mọi người trang trí bàn thờ ngàt Tết. Tuy nhiên, các gia đình Việt vẫn thường lau dọn sạch sẽ và trang trí bàn thờ gia tiên từ khoảng 25 đến 29 tháng Chạp. Đặc biệt là các hộ kinh doanh, ngày Tết thường bận bịu với hàng hoá nên thời gian trang trí bàn thờ ngày Tết sẽ diễn ra muộn hơn. 

3. Trang trí bàn thờ ngày tết cần những gì?

3.1 Mâm ngũ quả ngày tết

Mâm ngũ quả ngày tết ở mỗi vùng miền được trang trí khác nhau nhưng về cơ bản sẽ gồm có 5 loại quả phối theo 5 màu: trắng, xanh, đen, đỏ, vàng tương ứng với 5 hành: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Mỗi loại quả sẽ mang một ý nghĩa tượng trưng như sau:

• Chuối xanh: tượng trưng cho sự sum vầy, quây quần, đầm ấm của các thành viên trong gia đình ngày tết.
• Phật thủ: tượng trưng cho bàn tay Phật, thể hiện sự che chở, bảo vệ.
• Bưởi: tượng trưng cho sự an khang, thịnh vượng.
• Thanh long: tượng trưng cho sự phát tài, phát lộc.
• Cam, quýt, quất: tượng trưng cho sự may mắn, thành đạt trong sự nghiệp.
• Lựu: tượng trưng cho mong muốn con đàn, cháu đống.
• Dưa hấu: tượng trưng cho sự ngọt ngào, may mắn.
• Sung: tượng trưng cho sự sung túc, sức khỏe, tiền bạc dồi dào.

Dưới đây là hình ảnh mâm ngũ quả ngày tết của 3 miền mà bạn có thể tham khảo:

3.2 Đồ để trang trí bàn thờ

Một số đồ vật chắc chắn sẽ không thể thiếu trên bàn thờ ngày tết như lọ hoa, chén nước, nến, đèn dầu, đèn thờ. Hoa ở đây có thể là hoa cúc, hoa hồng, hoặc hoa ly. Ngoài ra, bạn có thể trang trí bàn thờ thêm với hoa đào, hoa mai. Đây là những đồ vật cơ bản, và mỗi gia đình có thể có cách trang trí khác nhau. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý sắp xếp các đồ vật sao cho thật hợp lý để còn có không gian bày biện những thứ khác nữa.

3.3 Mâm cơm cúng gia tiên

Mâm cơm cúng gia tiên cũng là một phần không thể thiếu trong ngày tết. Mỗi gia đình sẽ chuẩn bị một mâm cơm cúng vào ngày 30 và ba ngày tết để mời gia tiên về đoàn tụ cùng con cháu. Mâm cơm chính là biểu tượng của sự sum vầy, ấm cúng và no đủ. Không có quy định nào về việc chuẩn bị một mâm cơm cúng ngày tết nhưng về cơ bản sẽ gồm có các món ăn truyền thống như canh măng, giò lụa, giò chả, thịt gà, bánh chưng, xôi,... và một bộ gồm 6 bát và 6 đôi đũa.

4. Cách trang trí bàn thờ ngày tết

Dẫu rằng ai cũng biết ngày tết là phải lau dọn sạch sẽ và chuẩn bị những đồ vật như trên nhưng bạn đã biết cách trang trí bàn thờ ngày tết sao cho thật đẹp mắt chưa? 

• Bát hương: Đặt ở giữa, trước ảnh thờ và cách mép bàn thờ một khoảng vừa phải. Đây là vị trí trung tâm, tượng trưng cho sự kết nối giữa người trần và tổ tiên.
• Lọ hoa: Đặt cân đối ở hai bên bàn thờ, thường là hai bên của bát hương hoặc hơi chếch ra phía ngoài. Hoa nên chọn loại tươi, màu sắc rực rỡ như hoa cúc, hoa lay ơn, hoa đào… thể hiện sự tươi mới, may mắn đầu năm.
• Mâm ngũ quả: Đặt phía trước bát hương, có thể bày một hoặc ba mâm tùy không gian. Ngũ quả tượng trưng cho ngũ hành, cầu mong phúc lộc viên mãn.
• Đèn dầu hoặc chân nến: Đặt hai bên ngoài cùng bàn thờ để tạo ánh sáng ấm áp, tượng trưng cho dương khí và sự dẫn đường cho tổ tiên về sum họp.
• Lư hương: Đặt phía sau bát hương, cao hơn bát hương để tạo thế “hậu chẩm” vững chắc.
• Chum nước cúng, đài thờ, chén rượu: Đặt phía trước bát hương hoặc bên trái sau đèn nến.
• Bát cơm, đũa thờ: Đặt bên phải, nhích nhẹ về phía sau bát hương một chút.

Cùng tham khảo một số hình ảnh trang trí bàn thờ ngày tết dưới đây:

Xem thêm: Học cách gói giỏ quà Tết rẻ đẹp, bắt mắt

5. Những điều cần kiêng kỵ khi trang trí bàn thờ ngày tết

Khi lau dọn và trang trí bàn thờ ngày tết, bạn nên lưu ý một số điều sau đây:

• Người lau dọn bàn thờ: Trước khi lau dọn bàn thờ, bạn phải tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo dài thật trang nghiêm.
• Khăn lau bàn thờ: Bạn phải dùng khăn mới và thật sạch để lau dọn bàn thờ vì bàn thờ là một nơi rất trang nghiêm và thiêng liêng, do đó, bạn không thể dùng những loại khăn đã sử dụng như khăn mặt hay khăn lau bàn, lau bát để lau bàn thờ. Khi vệ sinh bát hương hay các đồ thờ, bạn cũng cần phải đun nước ngũ vị hương lên để lau rửa. 
• Vị trí bát hương: Phải đặt các đồ thờ cúng đúng vị trí, kiêng không nên xê dịch. Về mặt tâm linh, chúng ta nên đặt bát hương đúng chính giữa, ngay ngắn, xoay mặt bát hương ra ngoài. Nếu để lệch hoặc thường xuyên xê dịch bát hương có thể sẽ làm ảnh hưởng đến vong linh người đã mất.
• Chọn lọ hoa: Bạn nên chọn lọ hoa bằng sứ, chọn những loại hoa tươi, thật đẹp và sáng, không nên chọn hoa héo, nát, hoặc đã nở rộ vì sẽ không thể thờ được lâu. 
• Các đồ vật dâng lễ: Các đồ dâng lên lễ phải là đồ tươi, mới và đầy đủ. Khi dâng lễ bạn nên đặt theo số lẻ, không được đặt số chẵn.

Xem thêm: Bật mí cách trang trí tết đẹp lung linh cho các shop

6. Một số lưu ý khi chọn vật phẩm trang trí bàn thờ ngày Tết

Khi bày biện trang trí bàn thờ ngày Tết, ngoài chuẩn bị đầy đủ các vật phẩm, những điều kiêng kỵ cần tránh, bạn cũng nên chú ý đến cách chọn vật phẩm trưng bày. 

• Hoa cúng: Nên chọn hoa tươi có màu sắc rực rỡ như đỏ, vàng, tượng trưng cho tài lộc và hỷ  khí. Các loại hoa phổ biến là hoa đào, hoa mai, cúc vàng, hoa đồng tiền, lay ơn. Tránh hoa giả, hoa khô, hoa có mùi nồng (như ly, huệ) hoặc hoa bị úa, gãy cánh vì dễ mang lại cảm giác thiếu trang nghiêm.
• Bát hương: Ưu tiên bát hương làm bằng sứ hoặc đồng, có hoa văn nhẹ nhàng, tránh dùng loại màu sặc sỡ hoặc quá hiện đại. Trước Tết nên tỉa chân nhang, chỉ giữ lại số lẻ (thường là 3, 5 hoặc 7 chân) để tượng trưng cho sự may mắn.
• Đèn và nến: Chọn loại ánh sáng vàng dịu để tạo không gian ấm cúng, tránh ánh sáng trắng quá gắt. Nếu dùng đèn điện thay nến thật, nên chọn kiểu dáng cổ điển hoặc đồng bộ với bàn thờ để giữ sự hài hòa.
• Đồ cúng và vật phẩm: Không nên đặt quá nhiều tượng, linh vật, đồ phong thủy lên bàn thờ cùng lúc. Nếu muốn trang trí thêm, chỉ nên đặt một cặp linh vật nhỏ như tỳ hưu, long quy hoặc hạc đồng tượng trưng cho bình an và cát tường.
• Dọn dẹp và bảo quản: Lau bàn thờ bằng khăn riêng, chổi riêng để thể hiện sự tôn kính. Tránh di chuyển bát hương hay tượng thờ trong những ngày đầu năm nếu không có lễ xin phép.

Trên đây là cách trang trí bàn thờ ngày tết sao cho thật đẹp, trang nghiêm, và một số điều cần kiêng kỵ mà bạn có thể tham khảo để chuẩn bị cho bàn thờ tết nhà mình. Chúc các bạn sẽ có một cái tết thật ấm cúng và hạnh phúc bên gia đình và người thân. Hãy theo dõi Sapo.vn để biết thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé!