Áp dụng binh pháp Tôn Tử trong kinh doanh online

Cũng giống như Judo, binh pháp Tôn Tử là một trong những chiến lược thường được các nhà quản trị marketing vận dụng trong kinh doanh online.  Theo Wikipedia: “Binh pháp Tôn Tử là sách chiến lược, chiến thuật do Tôn Vũ soạn thảo vào năm 512TCN đời Xuân Thu, không chỉ đặt nền móng cho binh học truyền thống mà còn sáng tạo nên một hệ thống lý luận quân sự hoàn chỉnh đầu tiên trong lịch sử nhân loại”.

Nhiều công ty lớn hiện nay trên thế giới đã coi Binh pháp Tôn Tử trở thành nền tảng cho mọi chiến lược kinh doanh, trực tiếp sử dụng nó làm giáo trình huấn luyện cho các nhân viên quản lý.

Theo thời báo kinh tế thế giới (24 -1-1983), Trung Quốc từng cử một đoàn quản lý doanh nghiệp sang Nhật Bản tham khảo kinh nghiệm quản lý doanh nghiệp, đã được các cán bộ tại đây nói rằng: “Kinh nghiệm quản lý của chúng tôi đều xuất phát từ đất nước Trung Quốc các anh” và sau đó tặng cho phái đoàn Trung Quốc một cuốn sách, đó chính là Binh pháp Tôn Tử.

 binh pháp tôn tử trong kinh doanh online

Binh pháp Tôn Tử

Mười ba chương sách (13 thiên) mặc dù đưa ra những vấn đề liên quan đến chính trị, mối quan hệ giữa chiến tranh với ngoại giao, kinh tế, điều kiện tự nhiên hay tác động của người lãnh đạo đến khả năng chiến thắng của đội quân…. nhưng tất cả đều có thể áp dụng được trong kinh doanh.

Có câu “thương trường như chiến trường”, trong loạt bài viết về “Áp dụng binh pháp Tôn Tử trong kinh doanh online”, các bạn sẽ được so sánh giữa binh pháp và khả năng vận dụng của nó trong thương trường thương mại điện tử.

Thiết kế website các ngành nghề
Thiết kế website các ngành nghề!

Bạn đã có website online chưa? Quảng bá thông tin, sản phẩm cho hơn 150 triệu khách hàng và thúc đẩy gấp đôi doanh số nhờ thiết kế website  Sapo Web ngay nào! 

 Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-3-Hinh-The-1

Binh pháp Tôn Tử trong kinh doanh online - P.1: Kế sách kinh doanh

Trong binh pháp tôn tử có viết “chiến tranh là đại sự của quốc gia, quan hệ tới việc sống chết của nhân dân, sự mất còn của nhà nước không thể không khảo sát nghiên cứu cho thật kỹ. Cho nên, phải dựa vào năm mặt sau đây mà phân tích, nghiên cứu, so sánh các điều kiện tốt xấu giữa hai bên đối địch, để tìm hiểu tình thế thắng bại trong chiến tranh”.

Một là Đạo: Theo Tôn Tử, Đạo là chỉ việc chính trị, đạo nghĩa, phải làm cho nguyện vọng của dân chúng và vua nhất trí với nhau, đồng tâm đồng sức. Có như vậy trong chiến tranh mới có thể bảo nhân dân vì vua mà chết, vì vua mà sống, không sợ nguy hiểm.

Trong kinh doanh online, Đạo ám chỉ đạo đức trong kinh doanh. Người làm kinh doanh hay hoạt động trong bất kỳ lĩnh vực gì đều phải có đức, không đặt yếu tố về lợi ích, tiền bạc lên trên lương tâm.

Khi lập shop kinh doanh trên mạng, dựa trên sứ mệnh, tầm nhìn và chiến lược kinh doanh, các nhà lãnh đạo không được chấp nhận thỏa hiệp và có thái độ không khoan nhượng với tất cả các hành vi đi ngược lại đạo đức công lý. Có như vậy, doanh nghiệp hay cửa hàng mới xây dựng được uy tín và thương hiệu trong cộng đồng online, tạo niềm tin cho khách hàng, đối tác và cả niềm hãnh diện cho nhân viên tương lai.

binh pháp tôn tử trong kinh doanh online

 Đạo đức trong kinh doanh online

Ngoài ra Đạo trong binh pháp Tôn Tử còn thể hiện mối quan hệ giữa lãnh đạo và nhân viên, ở khả năng tận dụng người hiền tài. Trong công việc, nếu tìm được người có tinh thần làm việc cao, tư chất tốt cần phải được tận dụng để đội ngũ nhân viên vững mạnh.

Từ lãnh đạo cho đến nhân viên đều phải đồng lòng, cùng chung mục tiêu đưa doanh nghiệp trở thành đơn vị hàng đầu trong thị trường thương mại điện tử, có như vậy đơn vị mới có thể phát triển. Nếu trên dưới xung đột, cấp trên nói cấp dưới không nghe, làm việc hời hợt đủ chỉ tiêu, chắc chắn sớm muộn, doanh nghiệp cũng bị gạch tên khỏi thương trường trực tuyến: “Thành công quan trọng là sắp đúng người đúng việc, đừng cố gắng dạy người khác hoàn hảo giống mình mà hãy thúc đẩy tiềm năng sẵn có của họ, phát huy tối đa khả năng của một nhân viên“.

Hai là Thiên: Binh pháp tôn tử: “Thiên là thiên thời, nói về ngày đêm, trời râm trời nắng, trời lạnh trời nóng, tức tình trạng về khí hậu thời tiết.”

Đối với kinh doanh trực tuyến, thiên ở đây ám chỉ thời thế, cơ hội, nhận được sự ủng hộ về nhiều mặt như nguồn cung cấp, nhu cầu thị trường, công nghệ. Các yếu tố ngoại cảnh mặc dù không mang tính quyết định nhưng sẽ tạo điều kiện để hoạt động của doanh nghiệp phát triển nhanh và mạnh hơn. Thậm chí nếu biết cách tận dụng, khả năng từ những “con người nhỏ bé”, vươn vai thành “khổng lồ” không có gì là khó khăn.

Ví dụ về câu chuyện của Viber Media  (công ty sở hữu ứng dụng chat Viber trên nền tảng OTT), thiên thời của họ bắt nguồn từ năm 2007 bởi phù thủy Steve Jobs. Steve Jobs đã sinh ra Iphone, từ đó CEO Viber Media – Marco Talmon mới có thể nghĩ ra Viber. Iphone tạo nên trào lưu smartphone hỗ trợ các ứng dụng trên điện thoại di động. Nó là nền tảng để hàng loạt ứng dụng công nghệ, trong đó có Viber ra đời.

Ba là Địa: Trong binh pháp tôn tử có nói: “Địa là địa lợi, nói về đường sá xa gần, địa thế hiểm yếu hay bằng phẳng, khu vực tác chiến rộng hẹp, địa hình phải chăng có lợi cho tiến công, phòng thủ, tiến tới, thối lui.”

Vị trí thuận lợi, thương hiệu hiện tại hay những điều kiện thuận lợi trong vận chuyển hàng hóa, nhân công, thị trường chính là “Địa lợi” trong kinh doanh trực tuyến. Trong ví dụ trên, địa lợi của Viber chính là nhu cầu rất lớn của con người lúc bây giờ và sự lạc hậu của công nghệ.

Ở những nơi xa xôi, họ chỉ có thể liên lạc với nhau thông qua các nhà mạng viễn thông nhưng phải trả chi phí khá cao. Viber ra đời đã đánh trúng được thị hiếu người dùng đồng thời kết nối con người thông qua mạng lưới Internet bao phủ khắp hành tinh. Họ có thể nhìn thấy nhau, trò chuyện trực tiếp trong khi chi phí thấp hơn rất nhiều so với cách truyền thống.

Bốn là Tướng: Binh pháp tôn tử: “Tướng là tướng soái, nói về tài trí, uy tín, lòng nhân ái, lòng can đảm, sự uy nghiêm của người tướng”

binh pháp tôn tử trong kinh doanh online

Lãnh đạo là linh hồn của doanh nghiệp để đi đến thành công

Người lãnh đạo là linh hồn của doanh nghiệp. Dù đơn vị có đầy đủ các yếu tố “Thiên thời, địa lợi” nhưng không có “nhân hòa”, con người xuất chúng biết nắm lấy các cơ hội đó thì doanh nghiệp vẫn không thể phát triển. Như ví dụ của Viber, nếu Marco Talmon không nhạy bén thì Viber Media chắc chắn vẫn sẽ chỉ là một doanh nghiệp nhỏ bé nào đó trong hàng triệu doanh nghiệp kinh doanh hiện nay.

Trong kinh doanh online, nhà lãnh đạo phải có tầm nhìn chiến lược, hiểu rõ thị trường cũng như đối thủ cạnh tranh. Một người lãnh đạo phải thực sự tài giỏi mới có thể làm cho nhân viên nể trọng, trấn an nhân lực và hướng họ tới mục tiêu đề ra.

Bên cạnh đó, vị “Tướng” của doanh nghiệp trong thị trường online cần biết cách tháo gỡ những khó khăn gặp phải trong quá trình vận hành đơn vị trên thị trường ảo, tìm cách khuyến khích động viên cho bộ máy hoạt động. Một lời động viên, hỏi thăm của lãnh đạo cao nhất khi nhân viên gặp khó khăn, không chỉ trong công việc, có tác động rất lớn đối với mọi người.

Kinh doanh online cũng như việc tung hứng một trái bóng, khi trái bóng lên người lãnh đạo cần biết cách duy trì, giữ nó càng lâu càng tốt. Nhưng khi trái bóng xuống thì phải tỉnh táo, vạch ra con đường mới giải quyết vấn đề bởi chỉ cần một chút lung lay là doanh nghiệp của bạn có thể bị đối thủ đá khỏi cuộc chơi online này.

Năm là Pháp: Pháp là pháp chế, nói về tình trạng tổ chức, biên chế, sự quy định về hiệu lệnh chỉ huy, sự phân chia chức quyền tướng tá, sự cung ứng vật tư cho quân đội và chế độ quản lý.

Bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng có những quy định, quy chế riêng. Mỗi nhân viên đều có quyền và nghĩa vụ, việc tuân thủ đúng quy chế doanh nghiệp góp phần đảm bảo sự thống nhất, thông suốt, đúng tiến độ và hoàn thành mục tiêu. Tạo sự thoải mái trong công việc nhưng nhân viên cần tuân thủ mọi quy tắc. Làm tốt thì thưởng, làm yếu kém bị phạt, thậm chí là cho thôi việc. Chính những quy định đó góp phần xây dựng văn hóa doanh nghiệp cũng như sự chuyên nghiệp trong mọi hoạt động.

Năm mặt nói trên, người lãnh đạo không thể không biết trong kinh doanh online. Chỉ khi nào nắm rõ được những yếu tố đó, các doanh nghiệp mới có thể dành thắng lợi trên thị trường kinh doanh trực tuyến.

Binh pháp tôn tử trong kinh doanh online: P. 2 – Mưu công

Tôn Tử nói: “Đại phàm cái phép dụng binh, làm cho cả nước địch khuất phục trọn vẹn là thượng sách, đánh nó là kém hơn. Làm cho toàn quân địch chịu khuất phục là thượng sách, đánh nó là kém hơn. Làm nguyên lữ quân địch khuất phục là thượng sách, đánh nó là kém hơn”.

Trong kinh doanh việc cạnh tranh là điều không thể tránh khỏi bởi nó ảnh hưởng đến doanh thu của cửa hàng. Tuy nhiên không phải vì thế mà mình dùng mọi thủ đoạn để chiến thắng đối thủ. Ta thắng địch nhưng phải để chúng phục và tôn trọng ta.

Binh pháp tôn tử trong kinh doanh online: Kỳ 2 – Mưu công

Áp dụng binh pháp tôn tử trong kinh doanh online: Phần 2 – Mưu công

Ngoài ra một cửa hàng, website được coi là thành công khi có nhiều người tiêu dùng chú ý đến, thường xuyên tham gia mua hàng và có những ý kiến hài lòng về chất lượng.

Tuy nhiên để có được sự tín nhiệm của khách hàng không phải đến từ chiêu trò, những chương trình khuyến mãi (chỉ là trung sách, hạ sách)… mà tới từ chính chữ Tín trong chất lượng sản phẩm, dịch vụ chăm sóc, đó mới là Thượng sách. Chữ tín càng cao thì thị trường càng được mở rộng, chữ tín càng cao thì doanh thu càng lớn, có được chữ tín bạn dễ dàng huy động vốn, mở rộng thị trường, tiếp cận được nhiều khách hàng hơn.

Điều này cũng giống như trong chiến tranh, thượng sách là lấy mưu lược để thắng địch, kế đó là thắng địch bằng ngoại giao, kế nữa là dùng binh thắng địch và cuối cùng hạ sách là tấn công thành trì. Hãy luôn đặt chữ Tín lên trên hết, đừng chạy theo những lợi nhuận tầm thường mà chà đạp nên giá trị đạo đức. Bạn có thể đạt được những lợi lộc ban đầu nhưng chắc chắn sẽ không thể kéo dài.

Tôn Tử nói: “Đánh thành là biện pháp bất đắc dĩ, chế tạo chiến xa, vũ khí phải mất 3 tháng mới hoàn thành, chuẩn bị binh mã lại mất 3 tháng nữa… Đó chính là cái hại của việc đánh thành. Cho nên người giỏi dụng binh, thắng địch mà không phải giao chiến, đoạt thành mà không cần tấn công, phá quốc mà không cần đánh lâu, nhất định phải dùng mưu lược toàn thắng mà thủ thắng trong thiên hạ, quân không mỏi mệt mà vẫn giành được thắng lợi hoàn toàn”.

Khi bạn đã quyết định kinh doanh online, tấn công thị trường với mặt hàng nhất định, bạn cần có một kế hoạch tác chiến toàn diện.

Ví dụ bạn sẽ xây dựng một cửa hàng thời trang online dành cho giới trẻ nhưng trên thực tế thị trường lúc này đã bão hòa, có quá nhiều thương hiệu khác nhau cùng khai thác. Nếu bạn quyết định hạ giá thành sản phẩm để cạnh tranh được với đối thủ thì có khi chính bạn lại chịu lỗ, nguy cơ phá sản cao bởi chắc chắn nguồn vốn của bạn không thể ổn định như họ được.

Vì vậy bạn nên khai thác những thị trường ngách, đối thủ không thật sự mạnh ví dụ kinh doanh quần áo dành cho người gầy. Mặt hàng tham gia luôn phải trong tình trạng ổn định, sẵn sàng có hàng ngay khi phía đối thủ không kịp cung cấp.

Dùng mưu để chiếm thị trường giúp bảo toàn được nguồn vốn, huy động được tiềm năng thế mạnh mà không sa đà vào chuyện cạnh tranh đối đầu đó là những lợi thế lớn. Và tốt nhất là tạo ra những mặt hàng mà không phải sa đà vào chuyện cạnh tranh đối đầu đó là những lợi thế lớn.

Một nhà kinh doanh online tài ba phải dùng mưu để việc mở rộng thị trường không vấp phải trở ngại, chiếm lĩnh thị trường không cần cạnh tranh hoặc có được thị trường ổn định mà không mất nhiều thời gian.

Ví dụ như cách mà Pepsi đã lợi dụng những bản hợp đồng, mối quan hệ của Coca với các công ty đối tác để phục vụ hoạt động kinh doanh của mình. Họ đã có được một thị trường vô cùng rộng lớn mà không vấp phải quá nhiều sự chống cự của một đối thủ khổng lồ.

Tôn Tử nói: “Phép dụng binh, gấp mười lần địch thì bao vây, gấp năm lần địch thì tấn công, gấp đôi chì chia ra mà đánh, bằng địch thì phải đánh khéo, kém địch thì rút, tránh giao tranh với địch. Binh yếu mà đánh thẳng tất bị bắt làm tù binh”.

Trong kinh doanh online, bạn cần phải xem xét tương quan lực lượng giữa cửa hàng của mình với đối thủ để có những bước đi, phương án cạnh tranh phù hợp. Nhiều chuyên gia nghiên cứu thị trường cho rằng, nếu sản phẩm và uy tín của doanh nghiệp gấp 10 lần đối thủ thì có thể mở rộng tùy ý; nếu gấp 5 lần thì nên tập trung phát triển những sản phẩm chủ đạo còn nếu gấp 2 lần thì cần chắc chắn trong mọi bước đi, đánh chắc thắng chắc, không được mở đại trà hàng loạt dẫn tới việc không thể quản lý, kiểm soát được và phá sản.

Binh pháp tôn tử trong kinh doanh online: Kỳ 2 – Mưu công

Tìm ra một thị trường ngách cho doanh nghiệp

Còn nếu như uy tín của cửa hàng bạn và đối thủ giống nhau thì cần khéo léo từng bước, xây dựng đội ngũ nhân viên giỏi để từng bước chiếm lĩnh thị trường, xây dựng chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng thật tốt. Và nếu doanh nghiệp của bạn kém hơn hẳn đối thủ hãy tìm cách thay đổi sản phẩm hoặc tìm hướng đi mới bởi bạn sẽ rất khó có thể cạnh tranh được và các chiến lược đang bị đi sai hướng. Mặc dù sẽ mất một khoản chi phí không nhỏ nhưng khi tìm được một thị trường ngách hợp lý hơn, bạn sẽ có cơ hội xây dựng mọi thứ lại từ đầu. Điều quan trọng là phải biết quay đầu đúng lúc, đừng kinh doanh một cách “cầm cự”, “thoi thóp” nếu không muốn mất tất cả.

Tôn Tử nói: “Biết địch biết ta, trăm trận không bại, biết ta mà không biết địch trận thắng trận bại, không biết địch không biết ta, trận nào cũng bại”.

Trên thương trường thương mại điện tử, việc càng hiểu biết về đối thủ sẽ giúp bạn càng dễ vượt qua họ.

Tiki là một ví dụ điển hình. Tiki bước vào thị trường thương mại điện tử khi các ông lớn đang tranh giành ảnh hưởng. Tuy nhiên Tiki vẫn lựa chọn cho mình hướng đi riêng và đặc biệt hiểu được chiến lược của đối thủ. Trước tiên đó là việc lựa chọn mặt hàng kinh doanh còn mới đó là sách tiếng Anh, sau đó trọng tâm đánh vào khách hàng nữ bởi họ nhận ra rằng thời gian của phụ nữ dành cho việc chọn sách nhiều hơn nam giới.

Và đặc biệt khi mà các đối thủ cạnh tranh như Chợ điện tử, Lazada… đang đầu tư mạnh vào mô hình C2C (Khách hàng – Khách hàng) thì Tiki lại gắn bó với mô hình B2C bởi CEO của Tiki nhận thấy rằng “Thị trường đang rất thiếu niềm tin vào hình thức giao dịch online, làm cách nào cho khách hàng tin tưởng thì mới chiến thắng”. Chính sự khác biệt với đối thủ đã làm Tiki thành công như bây giờ.

toan-canh-tran-so-gang-the-ky-giua-cocacola-vs-pepsi

Hay trường hợp của Pepsi trong cuộc cạnh tranh với Coca, họ đã quá hiểu đối thủ nên luôn có những bước đi, chiến lược độc đáo, khai thác chính những sai lầm của Coca. Tiêu biểu như năm 1985, Coca kỷ niệm 100 năm ra đời, họ tuyên bố thay đổi công thức pha chế có lịch sử hơn 90 năm.

Tuy nhiên sự thay đổi này làm người tiêu dùng nổi giận và hình tượng Coca bị suy giảm. Pepsi đã lợi dụng điều này và thực hiện các chiến dịch quảng cáo với nội dung khá đặc biệt: Một cô gái với đôi mắt khẩn thiết nhìn vào ống kính và nói “Ai có thể cho tôi biết tại sao một hãng nước ngọt lớn lại làm như vậy không”. Với quảng cáo này Pepsi đã vượt qua Coca và khẳng định thương hiệu của mình

Để có thể kinh doanh online hiệu quả, vượt qua đối thủ ngoài tiềm lực tài chính, bạn cần phải có những bước đi khôn khóe, mưu lược. Biết mình biết ta, bạn sẽ không bao giờ thất bại hay vấp phải những sai lầm không đáng có.

Binh pháp Tôn Tử trong kinh doanh online: Kỳ 3 – Hình, Thế

Tôn Tử nói: “Trước kia người giỏi dụng binh đánh giặc, trước tiên phải không để bại, sau mới đánh bại kẻ địch, không để bại là do mình, giành chiến thắng là tại địch. Thế nên người giỏi dụng binh có thể làm kẻ địch không thắng được mình, nhưng không chắc làm kẻ địch bị ta đánh thắng”.

Cũng giống như Tôn Tử nói, trong thương trường, điều quan trọng không phải nằm ở ai thắng ai bại mà vấn đề ở chỗ doanh nghiệp của bạn trụ vững được bao lâu, đem lại lợi nhuận như thế nào và có khả năng phát huy được những cơ hội đến hay không.

Thị trường thương mại điện tử Việt Nam mặc dù là miếng mồi ngon béo bở nhưng không ít đơn vị thất bại bởi không đánh giá đúng thực lực của mình. Trước khi bạn tính đến việc mình có đánh bại đối thủ để mở rộng hoạt động kinh doanh được hay không, bạn cần phải nắm chắc doanh nghiệp mình đã đủ trưởng thành, tiềm lực tài chính như thế nào, từ đó mới tính đến chuyện cạnh tranh với kẻ địch.

Để có được thành công, điều đầu tiên bạn cần trụ vững, vượt qua mọi sóng gió để chèo lái con thuyền của doanh nghiệp tìm được một chỗ đứng nhất định, không được để doanh nghiệp thất bại, phá sản là do mình.

Tuy nhiên trong chiến tranh, nếu không phải bị bắt ép chiến đấu thì 2 quốc gia có thể hòa bình hợp tác xây dựng cuộc sống hòa bình; trong kinh doanh cũng vậy, bạn nên hạn chế chuyện người thắng kẻ bại, tốt nhất là chúng ta cùng thắng (cùng đạt được mục tiêu đề ra), đó là cách chiến thắng hay nhất mà không làm ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa 2 doanh nghiệp.

Trong hội thảo Internet thế giới tháng 11/2014, Chủ tịch Alibaba, Jack Ma đã nói rằng: “Khi chúng tôi đến Mỹ, chúng tôi sẽ tìm kiếm các cơ hội, nhưng tôi nhận ra Alibaba không muốn cạnh tranh với eBay và Amazon... Trong một thế giới 7 tỷ người, 500 triệu trong số đó thường mua hàng trực tuyến, có rất nhiều cơ hội tại mọi ngóc ngách trên thế giới, trong đó có cả cơ hội được làm việc cùng nhau”.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-3-Hinh-The-2

Jack Ma - chủ tịch tập đoàn thương mại điện tử Alibaba

Tôn Tử nói: “Không thể thắng được thì thủ, có thể thắng được thì công. Thủ là do chưa đủ điều kiện, công là khi điều kiện có thừa. Người giỏi thủ ém quân tại các loại địa hình, người giỏi công phát huy mọi thế mạnh, thế nên bảo toàn được lực lượng mà vẫn toàn thắng”.

Như đã nói, nếu như doanh nghiệp của bạn chưa sẵn sàng thì đừng nên quá nóng vội mà nhảy vào cạnh tranh với những đơn vị khác bởi có thể bạn sẽ bị công ty lớn hơn loại bỏ một cách dễ dàng. Hãy bình tĩnh mà xây dựng nền tảng cho doanh nghiệp, biết phủ phục chờ thời cơ, kiên trì mới là nhà lãnh đạo giỏi.

Bên cạnh đó phải biết phát huy những tiềm năng của doanh nghiệp, biến mọi thứ hữu hình như tài chính, trang thiết bị, nguyên liệu, nhân sự, khách hàng, nhà kho... thành sức mạnh, khéo léo quản lý để đạt được mục tiêu đề ra, không vì những trở ngại trước mắt mà nản chí, ngăn cản kế hoạch.

Điều này cũng giống như câu nói của Tôn tử: “Thắng giả chi chiến dân dã, nhược quyết tích thủy ư thiên nhẫn chi khê giả, hình dã" – tức là khi doanh nghiệp của bạn đã cứng cáp, đã đứng vững thì nó như một bước đệm vững chắc để có thể chinh phục được từng mục tiêu quan trọng trên thương trường.

Bạn cần hiểu rõ khách hàng có thói quen như thế nào để từ đó có cách tiếp cận nhanh và hiệu quả nhất (thời gian online, sở thích, xu hướng...). Trong kinh doanh, việc gặp khó khăn là điều không thể tránh khỏi, lúc này khả năng của những nhà lãnh đạo cần được phát huy để giúp doanh nghiệp nhanh chóng đi vào thế ổn định sau đó mới tính đến lợi nhuận.

Còn khi cơ hội đến, doanh nghiệp của bạn đã đủ vững mạnh thì bạn không nên bỏ lỡ nó bởi cơ hội không đến nhiều lần, nếu không biết nắm bắt nó sẽ đi mất và không bao giờ trở lại. Hãy đánh mạnh vào thị trường, khiến cho đối thủ suy yếu, mở rộng khách hàng tiềm năng từ đó mang lại doanh thu đáng kể. Cũng giống như việc Pepsi biết lợi dụng những bước đi sai lầm của Coca trong việc thay đổi công thức đồ uống truyền thống cũ để trở thành một trong những tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực đồ uống (trước đó vẫn bị Coca bỏ lại ở khoảng cách khá xa)

Tôn Tử nói : “Phàm điều khiển quân, bất kể nhiều hay ít đều là việc tổ chức biên chế quân đội, chỉ huy quân nhiều hay ít là vấn đề hiệu lệnh. Thống lĩnh toàn quân gặp địch tấn công mà không bị bại trận, ấy là nhờ vào thuật biến hóa kỳ ảo khi dùng binh là chính”.

Bất kỳ một doanh nghiệp nào, hệ thống nhân viên luôn đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết các hoạt động, thực hiện những công việc mà không một loại máy móc nào thay thế được. Nhưng để thật chuyên nghiệp, mọi nhân viên phải làm việc có nề nếp, quy củ, tuân thủ nội quy, quy định của công ty, chấp nhận phạt khi mắc phải lỗi.

Khi tham gia vào thị trường thương mại điện tử, muốn tồn tại được doanh nghiệp chỉ có thể lựa chọn hai dạng: Một là hợp tác, hai là cạnh tranh, và những nhân viên của đơn vị đó chính là nguồn sức mạnh giúp bạn đảm bảo được cơ hội thành công dù lựa chọn hình thức kinh doanh như thế nào.

 Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-3-Hinh-The-3

Phát huy sức sáng tạo của nhân viên trong kinh doanh 

Trong kinh doanh online, nhân viên phải thật sự sáng tạo, biết tìm kiếm khách hàng nhanh nhất và biết cách thuyết phục họ tin tưởng những sản phẩm/dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp. Đồng thời khi có những vấn đề phát sinh, nhân viên đó phải tìm được điểm mấu chốt để gỡ rối, biết giữ mối quan hệ với các đối tác (nhà cung cấp, đơn vị vận chuyển, ngân hàng. . .).

Tuy nhiên dù nhân viên có năng động, sáng tạo như thế nào thi vẫn phải giữ lề lối của doanh nghiệp, văn hóa riêng của công ty. Có như vậy trong mắt khách hàng bạn mới thực sự là người chuyên nghiệp.

Tôn Tử nói: “Trong khi tác chiến, người ngựa rối loạn mà không để đội hình rối loạn. Hỗn loạn mù mịt mà vẫn đâu ra đấy, duy trì được thế, tiết thì không bị bại. Ta có tổ chức chặt chẽ thì khiến địch hỗn loạn, ta có lòng dũng cảm thì khiến địch khiếp sợ, ta có binh lực lớn thì khiến địch suy yếu”.

Như đã nói ở trên, nhân viên phải nắm rõ nội quy để khi doanh nghiệp gặp khó khăn, tuy từng thành viên có thể rối loạn nhưng tổ chức thì không được phép như vậy, vẫn đi theo con đường đã vạch ra sẵn. Để có được điều này, trước hết đội ngũ nhân viên của bạn phải thật sự gắn bó, yêu quý và cầu tiến trong công việc. Đồng thời trong công việc, lãnh đạo phải biết cách tạo động lực cho nhân viên, truyền cảm hứng cho họ, tạo điều kiện phát huy tài năng của từng cá nhân, hỗ trợ họ phát triển tối đa.

 Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-3-Hinh-The-4

CEO Jeff Bezos – Amazon với chương trình "Trả tiền để nghỉ việc"

Điều này cũng giống như cách làm của CEO Jeff Bezos – Amazon, ông đã đưa ra chương trình “Trả tiền để nghỉ việc”, theo đó công ty đề nghị thanh toán một lần cho nhân viên làm việc tại trung tâm dịch vụ để họ rời khỏi Amazon. Các nhân viên nhận được lời đề nghị đó mỗi năm một lần, lần đầu là 2000 USD và mỗi năm tăng lên 1000 USD cho tới khi con số đạt tối đa 5000 USD. Cách làm ngược đời này nghe có vẻ vô lý nhưng lại khiến nhân viên làm việc năng suất hơn đặc biệt với những người muốn nghỉ việc, họ phải làm việc cực chăm chỉ để đạt được số tiền công ty đưa ra. Đồng thời Amazon cũng giữ được những người giỏi nhất.

Tôn tử nói:Người giỏi tác chiến là biết tạo ra tình thế có lợi chứ không trách thuộc hạ cấp dưới, biết chọn lựa và sử dùng nhân tài để tạo nên lợi thế”.

Tuy nhiên khi bạn kinh doanh, việc mắc phải sai lầm là điều không thể tránh khỏi dù nhân viên của bạn có thành thạo, có giỏi đến đâu. Nhưng không phải vì thế mà bạn trách phạt hoặc ngay lập tức đuổi nhân viên này khỏi công ty, nếu như họ thật sự cầu tiến hãy tạo cơ hội để sửa sai. Người cầm đầu phải luôn có bước đi đúng, không đổ lỗi cho cấp dưới, không nhục mạ, biết lựa chọn nhân tài để sử dụng trong công việc.

Bên cạnh đó, lãnh đạo phải biết tạo ra lợi thế từ việc vận dụng sự biến đổi của nhu cầu khách hàng, sự phát triển của công nghệ.. từ đó đón trước các tình huống có thể xảy ra, biết hướng đối tượng, mục đích mong muốn.

Kết lại theo tôn tử có đoạn “Người giỏi tác chiến tạo ra thế giống như lăn gỗ đá, gỗ đá ở chỗ bằng thì nằm im, ở chỗ nghiêng dốc thì dịch chuyển, vuông thì dừng, tròn thì lăn. Bởi vậy mà người giỏi chỉ huy tác chiến cũng như lăn hòn đá tròn từ trên núi cao vạn trượng xuống chân núi vậy. Thế tạo ra chính là như vậy”.

Binh pháp Tôn Tử trong kinh doanh online: Kỳ 4 - Tác chiến

Tôn Tử nói“Nguyên tắc chung khi dụng binh tác chiến là khi phải huy động chiến xa nghìn chiếc, xe tải nặng nghìn chiếc, quân đội mười vạn, vận lương đi xa nghìn dặm, thì tình huống đó, chi phí ở tiền phương và hậu phương, chi phí đãi khách khứa sứ thần, bảo dưỡng và bổ sung tiêu phí nghìn vàng thì mới có thể cho mười vạn quân xuất chinh được”.

Trên thị trường thương mại điện tử, khi bạn muốn mở một chiến dịch phát triển sản phẩm mới, xây dựng các hoạt động quảng cáo đa dạng hoặc đầu tư mở rộng thị trường đối tượng hướng tới đều cần một lượng tài chính lớn, ổn định. Chi phí đó không chỉ bao gồm những khoản như nhân công, mặt hàng, địa điểm… mà còn là chi phí phát sinh trong quá trình vận hành.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-4-tac-chien-2

Nếu tài chính của bạn đủ đảm bảo có thể ứng phó được với mọi rủi ro có thể ập đến thì mới nên mở một thị trường mới, ngành hàng mới, hướng đến đối tượng mới. Rất nhiều tập đoàn trên thế giới đã thất bại khi không đánh giá đầy đủ những thách thức tài chính gặp phải, dẫn đến phá sản trong lĩnh vực kinh doanh.

Câu chuyện khởi nghiệp Marofin.com (market of information) trên thị trường thương mại điện tử Việt Nam là một ví dụ điển hình cho việc tác động của tài chính đến hoạt động của công ty. Lê Trần Hồng Phúc sáng lập nên Marofin.com – mô hình thương mại điện tử B2C tương tự vatgia.com với số vốn lên tới 4 tỷ đồng. Tuy nhiên chỉ trong vòng chưa đầy hai năm rưỡi (từ tháng 8 năm 2006 đến tháng 12 năm 2008), Marofin đã đốt sạch số tiền vốn và lâm vào cảnh phá sản. Một trong những nguyên nhân là do lãnh đạo của công ty chưa đánh giá đúng những thách thức tài chính gặp phải trong quá trình vận hành website thương mại điện tử.

Tôn Tử nói: “Dùng một đạo quân khổng lồ như thế để tác chiến thì đòi hỏi phải thắng nhanh. Nếu kéo dài thời gian, quân đội sẽ mệt mỏi, nhuệ khí sẽ suy giảm; tấn công thành trì sẽ hao hết sức chiến đấu, quân đội tác chiến ở ngoài lâu có thể làm nền tài chính của quốc gia gặp khó khăn

Điều này có nghĩa là trong khi bạn mở một mặt hàng mới, một chi nhánh mới thì bạn cần phải có một lượng khách hàng ổn định để duy trì hoạt động. Thất bại cay đắng của Amazon với Fire Phone là một ví dụ tiêu biểu cho việc sản phẩm của tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu thế giới khó lọt vào mắt xanh của người tiêu dùng. Đầu tư hơn 170 triệu USD vào dự án, Amazon hi vọng Fire Phone có thể cạnh tranh trực tiế với dòng Iphone của Apple và Galaxy của Sam Sung.

Tuy nhiên điều đó đã nhanh chóng bị dập tắt khi Amazon tung ra sản phẩm lại không được nhiều khách hàng lựa chọn mặc dù nó từng được kỳ vọng rất nhiều trước khi ra mắt. Với giá quá cao, ứng dụng nghèo nàn, ít tính năng… Fire Phone khó có thể lọt vắt mắt xanh của người tiêu dùng vì vậy có theeerdeex hiểu vì sao mà chiến dịch này nhanh chóng thất bại. Mặc dù tiềm lực tài chính của Amazon cực kỳ khổng lồ nhưng tập đoàn này cũng đành ngậm ngùi giảm giá bán để tránh lượng hàng tồn kho khổng lồ.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-4-tac-chien-3

Fire Phone trong ngày ra mắt

Bên cạnh đó, khi kinh doanh bạn không được để tình trạng thua lỗ kéo dài, nó sẽ gây ra sự mệt mỏi, giảm lòng tin của các nhà đầu tư cho doanh nghiệp dẫn đến vốn hào mòn, thua lỗ cứ kéo dài.

Tôn Tử nói: “Cho nên người không hiểu biết chỗ hại khi dụng binh thì không thể hiểu được chỗ lợi trong dụng binh. người giỏi dụng binh, lính mãn ngũ không gọi lại, lương thực không vận tải quá 3 lần, quân nhu lấy tại nước mình, lương thực giải quyết tại nước địch. Được vậy thì lương thảo cấp dưỡng cho quân đội sẽ được thỏa mãn. Sở dĩ quốc gia phải nghèo vì dụng binh là do vận tải lương thực đi quá xa. Vận tải lương thực xa, bá tánh sẽ nghèo. Chung quanh nơi quân đội tập kết, vật giá sẽ cao vọt bất thường”.

Cũng trong câu chuyện của website Marofin ở trên, mặc dù lượng trafic tăng ào ào với hơn 30 nghìn thành viên trong và ngoài nước nhưng doanh nghiệp không thể biết cách biến nó thành số tiền. Lãnh đạo doanh nghiệp đã nhận ra việc thăng hạng cho website không khó nhưng làm sao để kiếm tiền từ nó lại không dễ dàng. Marofin chỉ kiếm được tiền chủ yếu là nhờ vào quảng cáo của nhãn hàng nhưng điều này không để bù đắp chi tiêu đã bỏ ra.

Khi mở một thị trường hướng tới đối tượng mới, điều bạn cần làm đó là phải biết tận dụng nguồn lực từ các khách hàng đó bởi “một đồng lời từ khách hàng bằng mười đồng vốn bỏ ra”. Tiêu chí lấy mỡ nó rán nó có tác dụng lớn thúc đẩy cho một website có khả năng tồn tại và phát triển. Bạn phải biết cách làm sao để những mặt hàng mới, dịch vụ mới mà mình tung ra có khả năng tự đứng vững trên thị trường mà không cần sự giúp đỡ quá nhiều của các doanh nghiệp. Cũng giống như Tôn Tử từng nói: “Cướp của địch mà thưởng cho quân nhà. Đánh bằng xe, cướp được hơn 10 cái thì thưởng cho người đầu tiên cướp được. Bỏ cờ xe địch, cắm cờ quân nhà mà dùng chung với xe nhà”. Khi lập một chi nhánh mới cần cử người tháo vát về mọi mặt, biết thu vén tiết kiệm là tốt, có như vậy mới tránh được việc nước xa không cứu được lửa gần.

Binh pháp Tôn Tử trong kinh doanh online: Kỳ cuối- Hành quân

Trong bán lẻ trực tuyến, muốn thu được lợi nhuận cao đòi hỏi chủ doanh nghiệp phải có tầm nhìn rộng, bao quát được thị trường và phát huy được sức mạnh của nhân viên.

Tôn Tử viết: “Khi hành quân và dựng trại ở những dạng địa hình khác nhau, khi phán đoán tình hình quân địch, phải chú ý: ở vùng núi, phải dựa vào vùng sơn cốc có nước và cỏ, hạ trại tại chỗ cao, hướng về ánh sángHành quân ở vùng nhiều gò đống, đê điều, tất phải chiếm phần cao ráo sáng sủa, chủ yếu dựa vào phía bên phải.”

Cũng giống như kinh doanh offline, việc tận dụng địa thế rất có lợi đối với các doanh nghiệp bán lẻ trực tuyến. Khi bạn xây dựng một website, đặt gian hàng trên các sàn giao dịch thương mại điện tử hay đăng tin rao vặt phải tính toán đến các mặt lợi hại do địa thế mang. Bên cạnh đó vì đặc trưng của loại hình kinh doanh trực tuyến, mỗi khi tiếp thị, quảng cáo bạn cần hướng đến đúng người.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-cuoi-hanh-quan-1

Hangtot.com – sàn thương mại điện tử hàng đầu hiện nay

Nếu như bạn kinh doanh hàng handmade hướng đến khách hàng từ 15-25 tuổi thì website cần thiết kế phù hợp với đối tượng này. Đồng thời khi bạn tiếp thị cho sản phẩm trên mạng xã hội như facebook, cần hướng đến các trang có thành viên cùng chung sở thích, đáp ứng được mục tiêu đề ra. Còn nếu như bạn bán hàng dành cho dân công sở thì phải tiếp thị tới đúng đối tượng.

Ngoài ra đối với các hàng hóa, bạn cần có kho bãi phù hợp, ví dụ nếu như bạn kinh doanh thực phẩm, hàng hải sản online thì cần phải có kho đông lạnh hoặc tủ đá; hàng có hạn sử dụng ngắn thì hạn chế lưu trong kho và nhanh chóng tiêu thụ, hàng dễ bị hỏng không nên đặt dưới nắng mặt trời, bảo quản nơi khô ráo…

Bên cạnh đó khi bạn nhập hàng thì cũng cần phải chú ý tới địa điểm tập kết. Không được tập kết hàng ở nơi an ninh kém, không an toàn, dễ cháy nổ, nơi dễ bị ngập khi mưa to. Nếu hàng dễ vỡ như mỹ phẩm, thủy tinh, đồ điện tử cần được đảm bảo cẩn thận.

Tôn Tử viết: “Địch đã đến gần mà vẫn yên tĩnh là chúng đã chiếm được địa hình hiểm yếu thuận lợi. Địch ở xa mà đến khiêu chiến là chúng muốn dẫn dụ ta tiến lên. Địch đóng quân ở nơi bằng phẳng là đã chiếm được địa hình lợi thế. Cây cối rung động là địch đang lặng lẽ tiến gần…Địch gấp bày trận là đã định kỳ hạn tấn công. Địch nửa tiến nửa lui là đang muốn dụ ta. Quân lính trong trại nhiễu loạn là tướng địch không có uy nghiêm. Cờ xí ngả nghiêng là đội ngũ địch đã rối loạn. Quan quân dễ nổi nóng là toàn quân đã mệt mỏi”.

Trong thương trường, người biết nhìn xa trông rộng, biết phân tích thị trường để đưa ra giải pháp phát triển hợp lý sẽ giúp doanh nghiệp nhanh chóng phát triển. Nếu đối tượng hướng đến là học sinh, sinh viên, điều quan trọng là hàng hạng trung bình, giá rẻ, mẫu mã đa dạng.

Còn nếu đối tượng hướng đến dân công sở thu nhập khá thì đầu tư hơn về chất lượng, cách trình bày, thường xuyên cập nhật những mẫu mã được ưa thích. Còn nếu bạn hướng đến người có thu nhập cao, thường xuyên mua hàng trên mạng thì cần phải đảm bảo chất lượng thật tốt, có dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, mọi thông tin đều đúng như trong quảng cáo…

Để kinh doanh được lâu dài, vượt mặt được đối thủ đòi hỏi chủ shop, doanh nghiệp bán lẻ trực tuyến phải nắm bắt được sự thay đổi của thị trường, nhu cầu sử dụng của xã hội.  Bài học từ việc kinh doanh DreamCatcher là ví dụ điển hình, rất nhiều chủ shop nắm bắt được tâm lý thị trường khi giới trẻ đang phát cuồng vì bộ phim “The Heirs”. Họ phát triển các sản phẩm ăn theo bộ phim, mở các lớp dạy làm Dream Catcher… đã mang lại nguồn thu lớn.

Bên cạnh đó điều quan trọng nhất là khách hàng đã biết tới website, địa chỉ của chủ shop. Nắm bắt được sự thay đổi của thị trường, dự báo được nhu cầu người tiêu dùng sẽ thu được được thành công.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-cuoi-hanh-quan-2

Giới trẻ Việt chịu ảnh hưởng lớn của bộ phim The Heirs

Ngoài ra việc dự báo cũng có lợi cho các tình huống nguy cấp. Khi bạn thấy sản phẩm của mình tự nhiên bán chậm hơn so với đối thủ, khách hàng không tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp thì phải nhanh chóng nhìn nhận và sửa đổi. Tìm hiểu tại sao khách hàng lại ưa thích sản phẩm/dịch vụ của đối thủ hơn. Trong nội bộ doanh nghiệp cũng có nhiều biến động, đòi hỏi lãnh đạo phải kịp thời chấn chỉnh.

Ví dụ nếu thấy nhân viên có xu hướng nghỉ việc nhiều tức là cơ chế hoạt động của mình có sự sai lầm, không kích thích được sức làm việc của họ. Nếu thấy có lời đồn, bàn tán là sếp không được lòng nhân viên. Khi thấy mọi người đều hoạt động tích cực nhưng không thu được hiệu quả như mong muốn tức là đường lối đặt ra có sự sai lầm.

Tôn tử viết:  “Đánh trận không cốt lấy quân đông, không nên khinh địch tiến liều mà phải tập trung lực lượng, phán đoán tình hình, tranh thủ sự tín nhiệm và ủng hộ của hạ cấp là được. Kẻ không biết nhìn xa trông rộng lại khinh địch ắt hẳn bị địch bắt”.

Trong kinh doanh, trước khi cạnh tranh với đối thủ, bạn cần nhận được lòng tin của nhân viên, nếu trong nội bộ mỗi người đi một hướng thì doanh nghiệp sẽ nhanh chóng xuống dốc, tạo sơ hở để đối thủ vượt mặt. Con người là trung tâm của mọi hoạt động, nếu biết khai thác, kích thích sức sáng tạo của nhân viên, đó là bàn đạp vững chắc để mọi doanh nghiệp vượt qua được khó khăn.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-cuoi-hanh-quan-3

Jeff Bezos có cách quản lý nhân viên kỳ lạ

Bên cạnh đó, nếu như nhân viên làm việc không tốt, lãnh đạo cần phải biết cách cho họ nhân thức được mình làm sai.

Cách làm của ông chủ Amazon đã chứng minh được việc, không phải bao giờ trừ lương, đuổi việc cũng là hành động đúng đắn. Tại Amazon khi khách hàng tức giận, không hài lòng với dịch vụ được cung cấp, thái độ của nhân viên họ sẽ gửi email trực tiếp tới CEO Amazon. Jeff Bezos sau khi đọc sẽ gửi lại mail đó tới nhân viên liên quan cùng ký tự duy nhất là “?”.

Bằng cách không quát mắng, không đe dọa trực tiếp, nhân viên của ông phải tự biết cách điều chỉnh bản thân, thay đổi cách chăm sóc khách hàng. Điều này vừa giúp cho nhân viên nâng cao được sự chuyên nghiệp, vừa giúp cho tiếng nói của khách hàng được lắng nghe.

Tôn Tử viết“Khi muốn đánh quân nào, đều phải biết rõ người tướng trấn giữ, các người thân tín của người tướng, người tiếp khách, người gác cửa, người giữ nhà, tên họ của từng người, đều phải kiếm gián điệp của ta tìm tòi mà biết cho đủ”.

Sử dụng gián điệp là một trong những biện pháp quan trọng để thăm dò đối thủ. Người biết sử dụng gián điệp sẽ có thể nắm bắt được thông tin phục vụ cho hoạt động của bản thân. Câu chuyện về việc Coca suýt bị lộ công thức lâu đởi là một ví dụ điển hình.

Binh-phap-ton-tu-trong-kinh-doanh-online-ky-cuoi-hanh-quan-4

Năm 2006, Joya Wiliams – trợ lý của ông Javier Sanchez Lamelas Giám đốc thương hiệu Coca-Cola toàn cầu đã âm mưu bán bí mật sản phẩm mới của công ty cho kẻ thù không đội trời chung là Pepsi Cola. Trong email người phụ nữ này viết “Tôi có những thông tin được xếp vào hàng tuyệt mật. Tôi cũng có thể cung cấp hàng mẫu và bao bì của một số sản phẩm chưa ai thấy, trừ năm nhà quản lý hàng đầu công ty”. Rất may sau đó Coca đã phát hiện ra và nhờ FBI vào cuộc, Joya Wiliams đã bị bắt và phạt 6 năm tù giam.

Tuy nhiên việc sử dụng gián điệp chỉ áp dụng được với doanh nghiệp lớn, có hệ thống nhân sự đông đúc còn các doanh nghiệp nhỏ thì cách làm này ít hiệu quả.

Tweet
5/5 (0 vote)

BÀI VIẾT LIÊN QUANBÀI VIẾT LIÊN QUAN

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂMCÓ THỂ BẠN QUAN TÂM